Marc Steurs en Veerle Horemans: “Zwitserland is een zalig land om kinderen in groot te brengen.”

Jullie waren dus niet de enthousiaste globetrotters die de wereld wilden verkennen, zo’n zestien jaar geleden?
Marc Steurs: “Hoewel ‘in het buitenland werken’ stiekem wel ergens op mijn bucketlist stond, was verhuizen toen niet iets waar we mee bezig waren, integendeel. We zaten midden in de zware verbouwingen van ons huis. We waren echt aan het kamperen met een peuter en een baby in een huis zonder ramen en ondertussen gebeurde er ook wel één en ander in de familie. Ons hoofd stond toen alleszins niet naar avonturen in het buitenland.”
Veerle Horemans: “Maar plots was daar die jobaanbieding voor Marc. Zijn toenmalige werkgever zocht een specialist in btw voor de afdeling in Zwitserland. Een vacature op maat van Marc. Voor mij was het echter meteen duidelijk: dat gaan we niet doen. Ik zat diep geworteld in de Kempense bodem en kon me een leven buiten ‘groot-Herentals’ echt niet voorstellen. Mijn moeder vond het al verschrikkelijk toen ik een tijdje in Tielen woonde. ‘Zo ver’, zei ze dan. Maar tegelijk dwong die vraag ons ook om even stil te staan bij het leven dat we leidden. Het was zwaar geweest en misschien was het ook wel goed om even op adem te komen.”

En toen waagden jullie de sprong toch?
Marc: “Mijn werkgevers vonden dat we het een kans moesten geven en hebben echt een charmeoffensief ingezet, met chique restaurantbezoekjes en alle troeven van Zwitserland op een rijtje. We hebben er uiteraard met ons twee nog veel over gepraat en dan uiteindelijk toch beslist om voor twee jaar te verhuizen. Op die manier zouden we terug zijn voor de oudste aan de lagere school zou moeten beginnen.”
Veerle: “Mijn moeder was niet enthousiast en sommige vriendinnen waren zelfs kwaad. Ik begreep dat wel, maar voor ons kwam die ‘pauze’ toch op een goed moment. Al hadden we ons van Zwitserland wel iets anders voorgesteld. We droomden van besneeuwde bergtoppen en groene valleien, maar uiteindelijk kwamen we in Le Locle terecht, een stad die door de Zwitsers verkozen werd als lelijkste stad van hun land.”
Marc: “Het was snel duidelijk dat we daar niet wilden wonen. Daarbij werden we met onze neus op de feiten gedrukt: Zwitserland is geen goedkoop land om te wonen en te leven. Het was dus best een hele zoektocht naar een betaalbare woning op een voor ons aantrekkelijke locatie. Nu, de streek van de Jura is ook een hele mooie omgeving, wees gerust. Maar we zitten hier niet in de Alpen. Een beetje toevallig vonden we een ruim appartement in het rustige Villeret, op zo’n half uurtje rijden van Le Locle.”

We spreken 2009. Ondertussen zijn we 2025. Hoe zat het met die ‘we blijven maximaal twee jaar’?
Veerle: “Dat is dus wat uit de hand gelopen. Al moet ik zeggen dat ik het in het begin erg moeilijk heb gehad. Marc was hele dagen uit werken en ik zat thuis met twee kleine kindjes. Mijn taak was om in te burgeren en ervoor te zorgen dat alles goed verliep, maar ik liep toch ook de muren op. De integratie verliep in deze Franse regio best wel moeilijk. In het begin hadden we voornamelijk contact met andere buitenlanders. Sam, onze oudste dochter, ging in België al naar school, maar hier in Zwitserland was er pas een kleuterschool vanaf vijf jaar. Zij miste de school en haar vriendjes erg.”
Marc: “Ik herinner me nog dat Veerle na vier jaar stralend vertelde dat ze uitgenodigd was voor een Tupperware-avond bij een buurvrouw. Het was ons eindelijk gelukt! (lacht) Maar goed, voor Veerle was het ook niet evident om een job te vinden. Buiten het feit dat van moeders hier nog verwacht wordt dat ze minstens deeltijds thuis blijven voor de opvoeding van de kinderen, hechten ze hier ook erg veel belang aan een goede aanbevelingsbrief van de vorige werkgever. Als je die niet hebt, is het heel moeilijk. Maar eens ze vertrokken was, ging het verder vanzelf. Na twee jaar hadden we alleszins nog niet het gevoel dat ons Zwitserse verhaal ten einde was. En toen gingen de kinderen naar school en was er nooit nog een goed moment om terug te keren.”

Dochters Sam en Alex zijn nu zeventien en negentien jaar oud. Die zie je toch niet zo snel meer verkassen?
Marc: “Nee, dat klopt. Zij voelen zich meer Zwitsers dan Belg, natuurlijk. Als kind vonden ze België nog wel leuker. Ze misten de familie en werden altijd bedolven onder de aandacht wanneer we op bezoek waren. Ze waren altijd even de sterren van het gezelschap en werden natuurlijk verwend. Maar nu ze groter zijn, hebben ze hier hun leven opgebouwd, een ruime vriendenkring en studeren ze hier ook. Sam is perfect tweetalig, Alex spreekt ook goed Nederlands, maar bij haar hoor je het Franse accent er sterk door.”
Veerle: “Thuis spreken wij Nederlands, maar de meisjes antwoorden gewoon in het Frans. Dat is toch duidelijk hun eerste taal. We hebben ze al wel gewaarschuwd, mochten ze ooit in Vlaanderen willen studeren: ze hebben het Kempense dialect van ons meegekregen, en dat is op een universiteit in pakweg Gent misschien wel wat vreemd.”

Jullie zitten dan wel niet in de Alpen, maar wat natuur betreft, is Zwitserland toch altijd een traktatie, niet?
Veerle: “Zeker wel. Het is hier een prachtige wandelregio waar ook de Zwitsers zelf graag op vakantie komen. Marc sleurt me geregeld mee voor tochten. Ik hou vooral van zwemmen in openlucht. Dat is het prachtigste wat er is en met drie grote meren in de buurt word ik op mijn wenken bediend.”
Marc: “ We zouden ook kunnen skiën in de buurt en dat hebben we ook geprobeerd. Het leek ons een ideale gezinsactiviteit, maar Veerle en ik hebben snel moeten vaststellen dat we er totaal geen aanleg voor hebben. Dus houden we het bij wandelen. Je kan hier ook vrij barbecueën in de natuur, bijvoorbeeld. We houden ervan om met vrienden af te spreken op de mooiste plekjes. Wat cultuur betreft is het aanbod hier eerder beperkt, maar er is wel een mooi sociaal leven met een grote vriendenkring ondertussen. Eens we in het verenigingsleven en in de buurt geïntegreerd waren, liep alles vlot.”
Veerle: “Ik bak trouwens ook graag en veel. Er zijn geen goeie bakkers in de buurt, of althans niet met zo’n aanbod als in Vlaanderen. Daarom maak ik zelf koffiekoeken en iedereen is daar verzot op. Het is grappig dat ze een Zwitserse koek in Zwitserland niet kennen! (lacht) En ook mijn worstenbrood wordt gesmaakt. ik hou ervan om recepten te delen. Als ik in België ben, kan ik me bij Van Eccelpoel in Herentals een hele tijd vergapen aan het aanbod in de patisserietoog, en bij uitbreiding de rest van de winkel.”

Komen jullie nog vaak deze richting uit?
Marc: “Zo’n drie keer per jaar. Het is ook niet zo ver, he. Op een goeie zes uurtjes ben je met de auto in de Kempen. In het begin misten we wel wat zaken en was alles lekkerder in België. We vertrokken dan altijd weer terug naar Zwitserland met een volle kofferbak. Maar ondertussen zijn onze smaken aangepast aan wat hier in de winkels ligt.”
Veerle: “In België vind je geen yoghurt met citroen… Vreemd. Maar zo zie je maar hoe je je toch aanpast aan je omgeving.”
Marc: “We zijn trouwens ook pas genaturaliseerd. We hebben nu alle vier zowel een Belgisch als een Zwitsers paspoort. Na zestien jaar vonden we het wel tijd worden. Het is voor de dochters ook gemakkelijker wanneer ze verder studeren. Heel de administratie voor de universiteiten of het vinden van een kot,… Het is allemaal veel eenvoudiger met de Zwitserse nationaliteit. En ook later op de arbeidsmarkt, natuurlijk.”

Ging dat makkelijk, de Zwitserse nationaliteit verkrijgen?
Veerle: “Ik heb toch aardig wat moeten studeren! Naast een taaltest kwam er ook een toegangsexamen bij kijken waarbij je geografische, politieke en culturele kennis wordt getest. Zo moest ik uit kazen aanduiden welke kazen Zwitsers waren, of de eerste zin van het nationaal volkslied opschrijven. Ook vragen over het federaal systeem, hoe de bevoegdheden verdeeld zijn of het rechtssysteem kwamen aan bod. En dan uiteindelijk ook nog een gesprek met een gemeentefunctionaris. Door een persoonlijk gesprek en referenties uit het dorp moest die nog een zegen geven. Het was toch een hele belevenis.”
Marc: “Ik volgde eerder nog een opleiding in Zwitserland en was daarom vrijgesteld van de naturalisatietest. Ik was daar niet rouwig om. Het gesprek met de gemeente moesten we wel alle vier doen.”

Die moeilijke keuze van zestien jaar geleden is jullie uiteindelijk wel bevallen dan?
Veerle: “Ik was er echt tegen in het begin en heb best moeilijke momenten gehad, maar uiteindelijk is het helemaal goed gekomen. En het is nu ook niet zo dat we naar Afrika of Amerika zijn getrokken. Zwitserland is een zalig land om kinderen in groot te brengen. Er wordt hier sterk ingezet op sociale controle en kinderen worden bijna gedrild om beleefd te zijn tegen volwassenen. Ze gaan hier al heel jong zelfstandig naar school en ook voor jongeren worden mogelijkheden voorzien om veilig uit te gaan, zelfs in zo’n klein dorp als Villeret. Ik werk momenteel in Basel en hoewel ik vele uren op de trein zit, geniet ik nog altijd als ik de zon zie opkomen boven de bergtoppen van de Alpen.”
Marc: “Ik hou van de rust van ons dorp. Vanaf zaterdagmiddag zie je hier geen kat meer op straat, dan valt alles stil. Soms worden we wakker met koeien in onze tuin, zalig toch? Hier breien we met plezier nog eens zestien jaar aan vast.”

Ben of ken jij zelf ook een Kempenaar in het buitenland? Laat het ons weten via redactie@onderox.be.