Joost Sommen en Loran Pieck beleven zomerse kerstdagen in Pretoria

Vertel eens, Joost. Staat er bij jullie een kerstboom?
Joost Sommen: “Ik moet je teleurstellen. Wij hebben geen plannen om dit jaar een kerstboom te zetten. Pretoria is de stad van de prachtige jacarandabomen, met kleurrijke paarse bloemen, maar niet van de kerstbomen. Echte kerstbomen kom je hier niet veel tegen. De enige exemplaren die je hier vindt, zijn de plastic bomen in de shoppingcentra.”
Loran Pieck: “Kerst leeft hier wel, hoor. Al in de periode oktober-november hangen de winkels vol kerstversiering. Begin december kan je geen winkelcentrum meer binnenwandelen zonder dat je ‘All I Want for Christmas’ hoort. In België is het zo dat veel mensen pas hun kerstversiering bovenhalen als de Sint het land uit is. Hier hoeven ze daar niet op te wachten.”

Komt de Sint niet in Zuid-Afrika?
Joost: “Vorig jaar is hij langsgekomen op de Nederlandse ambassade. De afspraak was dat hij dit jaar naar de Belgische ambassade zou komen, maar het coronavirus heeft daar een stokje voor gestoken. Gezien zijn leeftijd is het waarschijnlijk beter dat hij niet te veel risico’s neemt.”

Hoe vieren jullie dit jaar Kerstmis?
Loran: “Normaal komen we met de kerstdagen naar België om de gezelligheid op te zoeken bij vrienden en familie, maar dit jaar blijven we in Zuid-Afrika. We zoeken de koelte op aan het strand van Kwazulu-Natal. Daar is het toch net iets minder heet dan hier in Pretoria. Onderweg maken we een tussenstop in de Drakensbergen en bezoeken we vrienden in Durban. Lekker relaxen.”
Joost: “We zijn pas een hele tijd in België geweest. Tijdens het begin van de coronacrisis zijn we teruggekeerd naar België. We wilden vermijden dat we vast kwamen te zitten. Achteraf gezien, was dat een goede keuze want Zuid-Afrika kende één van de strengste lockdowns in de hele wereld. Je mocht enkel buiten om naar de supermarkt te rijden, en de verkoop van alcohol en sigaretten was voor lange tijd verboden. Jammer genoeg zijn er tijdens de wintermaanden van juni tot augustus ook hier heel wat slachtoffers gevallen, maar ondertussen is de zomer aangebroken en gaat het weer iets beter. Toen het internationaal vliegverkeer begin oktober hervatte, zijn we meteen teruggekeerd. Hopelijk blijven we hier gespaard van een tweede golf.”

Hielp het om in een crisis als deze dicht bij je familie te zijn? Maakten jullie je zorgen?
Joost: “Ik vond het wel aangenaam om tijdens de lockdown in België te zijn, dicht bij onze families. We huurden een huisje in Beerse. Zo kon ik eindelijk mijn geboortestreek (Joost groeide op in Merksplas, nvdr.) tonen aan mijn kinderen en vrouw. Het was ook fijn dat de kinderen hun grootouders, tantes, nonkels, neefjes en nichtje beter konden leren kennen, en onze vrienden in België. Onze kinderen kennen geen andere thuis dan Zuid-Afrika. Net daarom was het ook zo leuk om tijdens de lockdown eventjes een tijdje in België door te brengen.”
Loran: “Nu België opnieuw zwaarder getroffen wordt door corona, maken we ons vooral zorgen over onze familie en vrienden daar. Maar we beseffen ook dat de situatie over enkele maanden weer helemaal anders kan zijn. Een flexibele houding was sowieso al belangrijk voor onze jobs – en dat wordt nu nog eens bevestigd.”

Joost, jij groeide op in Merksplas. Loran, jij komt uit Lint. Een goeie 40 kilometer van elkaar, maar toch leerden jullie elkaar pas aan de andere kant van de wereld kennen.
Joost: “Klopt, in Rwanda. Heel toevallig. In 2011 waren we daar allebei aan de slag als junior expert in ontwikkelingsprojecten van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking (destijds BTC, nu Enabel, nvdr.). Na een maand samenwerken was de vonk al overgeslagen, sindsdien vormen we een koppel.”
Loran: “Onze eerste kus was op het Amahoro- eiland, op het Kivu-meer. Romantischer wordt het niet. In januari zijn we al 10 jaar samen. Dat vraagt om een feestje.”

Hebben jullie sindsdien altijd in Afrika gewoond?
Loran: “Nee. Na Rwanda hebben we bijna drie jaar in Antwerpen gewoond vooraleer we naar Zuid-Afrika zijn getrokken. Het eerste jaar woonden we in Bloemfontein. Hoewel het één van de drie hoofdsteden van Zuid-Afrika is, is dat een heel gezapige en landelijke stad. Het ligt in het midden van de Free State, de provincie die vooral bekend staat om zijn uitgestrekte velden. Ondertussen wonen we bijna vier jaar in Pretoria. Onze ‘Jacaranda City’. Van september tot eind november is heel de stad paars van de prachtige jacarandabloemen.”
Joost: “In vergelijking met Bloemfontein voelt Pretoria heel internationaal aan. Op Washington D.C. en Brussel na, zou Pretoria de stad zijn met de meeste diplomatieke vertegenwoordigingen in de wereld. Je hebt hier straten vol ambassades en internationale organisaties. En toch kan je Pretoria niet vergelijken met het kosmopolitische Johannesburg, dat hier een uur vandaan is. Dat is echt een wereldstad.”
Loran: “Na vier jaar kennen we Pretoria vrij goed. Onze twee kinderen, Helena en Noah, zijn hier geboren. Het is de stad waar we het langst samen hebben gewoond en waar we ons intussen ook echt thuis voelen. Pretoria is heel comfortabel met jonge kinderen: er is heel wat te beleven en het is ook iets veiliger dan Johannesburg.”

Vertel eens, wat is het grootste voordeel aan het leven in Pretoria?
Joost: “De combinatie van twee uitdagende jobs met een jong gezin, is hier veel gemakkelijker dan in België. Als projectleider bij Rode Kruis Vlaanderen ben ik regelmatig op missie in Eswatini, Lesotho, Malawi, Zambia of Zimbabwe. Loran werkt voor de vzw ‘VVOB - education for development’ en reist ook regelmatig naar de andere kantoren in Durban en Bloemfontein. Gelukkig hebben we een fantastische huishoudhulp die de boel thuis doet draaien. Zonder haar zouden we onze uitdagende jobs en de zorg voor twee kleine kinderen niet kunnen combineren.”
Loran: “We zien het ook als een privilege om kennis te maken met nieuwe culturen en om onze kinderen een ander stukje van de wereld te kunnen laten zien. Op het werk komen we vooral in contact met locals. Ons sociaal leven is dan weer een mix van Zuid-Afrikanen en expats. We hebben vrienden van diverse nationaliteiten: Amerikanen, Zweden, Noren, Belgen en Nederlanders. Vaak heb je meteen een klik, omdat je in dezelfde situatie zit. We staan met dezelfde attitude in het leven. We kennen ook heel wat Belgen. Stuk voor stuk gezinnen met kleine kinderen, zoals wij. Dan gaat verbroederen snel.”
Joost: “Nog een niet te miskennen voordeel: je leeft hier veel meer buiten dan in België. Pretoria heeft een gematigd savanneklimaat met warme, natte zomers en milde, droge winters. De zon schijnt hier echt veel meer dan in België. Mensen beschouwen regen hier als goed weer. Ik heb het al vaak geprobeerd, maar dat krijg je moeilijk uitgelegd in België. Ik vind het trouwens ook heel leuk dat iedereen hier elkaar groet en de tijd heeft om een praatje te maken. Dat maakt alles veel gemoedelijker.”

Jullie hebben allebei een drukke job. Is er in de weekends tijd voor ontspanning?
Loran: “Absoluut. Onze weekends brengen we door met de kinderen. Op vrijdag gaan we vaak naar een pizzeria om de hoek waar Helena zelf pizza’s mag maken. Een goede start van het weekend, elke keer opnieuw. Zaterdag en zondag doen we de wekelijkse inkopen, gaan we op bezoek bij vrienden en rusten we wat uit. Het is uiteraard jammer dat we niet fysiek kunnen afspreken met onze familie, maar gelukkig bestaan er heel wat mogelijkheden om in contact te blijven. Af en toe doen we ook eens een uitstapje.”
Joost: “In vergelijking met België is Zuid-Afrika gigantisch. Je bent al gauw enkele uren onderweg als je op een weekenduitstap gaat. De prachtige landschappen zijn heerlijk. In de Kempen trek ik ook graag de natuur in, maar helemaal te vergelijken is het niet. De uitgestrektheid hier is van een andere orde.

Jullie zeiden daarnet dat Pretoria veiliger is dan Johannesburg. Is veiligheid daar een issue?
Joost: “Toch wel. We moeten voortdurend waakzaam en voorzichtig zijn. Het einde van de apartheid ligt al 25 jaar achter ons, maar de ongelijkheid in Zuid-Afrika blijft enorm. Wij wonen in een rustige woonwijk, maar die lijkt in niets op een woonwijk in de Kempen. Alle huizen zijn zwaar beveiligd met hekken, alarmen en muren met schrikdraad. Als het alarm afgaat, staat er zonder tegenbericht na vijf minuten een gewapende ploeg aan je deur om te kijken waarom het alarm is afgegaan. Weet je, één van de dingen die we het meest missen, is het gevoel dat je ‘s nachts onbezorgd over straat kan lopen of met de fiets naar een vriend kan rijden. Dat, en frietjes van de frituur.”

Gaan die frietjes jullie ooit teruglokken naar België?
Loran: “Zeg nooit nooit, maar voorlopig is het niet aan de orde. Geen idee hoe lang we nog hier zullen blijven. Dat hangt van veel factoren af, professioneel en privé. We moeten ook naar onze kinderen kijken. Hoe voelen zij zich? Hoe ontwikkelen ze zich? Momenteel zijn ze nog heel jong. We zien dat ze zich hier goed voelen, maar we willen ze toch graag ook nog een ander stukje van de wereld laten zien.”
Joost: “België is op termijn wel een mogelijkheid, maar ik zie ons niet direct terug naar de Kempen verhuizen.”

Wat heeft wonen in het buitenland jullie geleerd?
Joost: “Ik heb geleerd dat je mijn naam op heel veel verschillende manieren kan uitspreken. (lacht) Maar ik heb ook ontdekt dat de meeste mensen van goede wil zijn. Met respect, geduld en een open houding kom je heel ver.”

Dat lijkt me een mooie afsluiter. Bedankt voor dit gesprek en fijne feestdagen!