Alla Bocharova: "Ik hoop dat mijn kunstwerken mensen inspireren"

Op haar veertiende nam Alla Bocharova een besluit: ooit zou ze emigreren. “Het leven in de vroegere Sovjet-Unie was allesbehalve aangenaam”, verklapt ze. “Er heerste corruptie in alle geledingen van de maatschappij en het communisme dwong iedereen om op dezelfde manier te denken en te handelen. Dat botste met mijn eigen visie op het leven.”

Hoe ziet die visie er dan uit?
Alla Bocharova: “Ik ben van mening dat iedereen de kans moet krijgen om vrij te zijn en vrij te denken. Daar was in mijn land destijds hoegenaamd geen sprake van. Ik was vierentwintig jaar toen ik besloot om finaal te verhuizen.”

Definitief de heimat verlaten: hoe pak je zoiets aan?
“In de krant las ik een advertentie van een dame die vrouwen liet kennismaken met buitenlandse mannen. Ik zag daarin een kans om een geschikte man voor mij te leren kennen en tegelijk ook een stuk van de wereld te ontdekken. Van de veertien kandidaten die zich toen hebben gemeld, heb ik een Belg uitgekozen. Op die manier ben ik in dit land terechtgekomen. Ik had nog nooit van België gehoord, net zoals hier toen wellicht niemand ooit al van Oekraïne had gehoord. Het eerste wat mij opviel toen ik in België arriveerde, waren de kleurrijke bloemen en het feit dat iedereen ‘s nachts zijn terrasstoelen en -tafels laat buitenstaan, zonder dat iemand zich daar druk om maakt. Als je dat in Oekraïne doet, is ‘s morgens alles weg, gegarandeerd. Dat klinkt waarschijnlijk vreemd, maar zo is het nu eenmaal.”

Je kreeg eerder al bezoek van jouw moeder. Welke locaties heb je haar laten zien?
”Ik heb haar meegenomen naar Maastricht, Antwerpen, Brussel en Mechelen. In de hoofdstad heb ik haar ook Manneke Pis laten zien, maar dat beeld vond ze maar niks.” (lacht)

Laten we het over kunst hebben. Wanneer heb je voor het eerst gevoeld dat je daar aanleg voor had?
“Ik heb altijd al getekend, ook op jonge leeftijd. In Oekraïne heb ik lessen gevolgd aan de kunstacademie. Mijn oom, eveneens een kunstenaar, heeft me ook veel geleerd. Toch wil ik mezelf geen kunstenaar noemen. Ik heb met al mijn werken maar één doel: mensen vrolijk maken en inspireren. Ik hoop dat ze mensen aanzetten om na te denken over het leven en de kansen die het te bieden heeft. Ik teken vooral ‘s nachts. De nacht brengt rust, waardoor ik me beter kan concentreren. Dat is nodig. Soms lijkt het alsof ik het niet ben die al die tekeningen maakt, maar dat iemand anders mijn hand vasthoudt. Als je het zo bekijkt, doe ik niets meer dan informatie doorgeven die eerst aan mij wordt gegeven. Wie daarachter schuilgaat? Eerlijk? Ik denk dat het engelen zijn die mij sturen.”

Ging het ook zo met de beeltenis van Wout van Aert die je gemaakt hebt naar aanleiding van Herentals Fietst & Feest, en die nu te zien is in Sportlokaal Druyts?
“Absoluut. Ik heb voor een portret gekozen. Toeval wil — hoewel, toeval bestaat volgens mij niet — dat een oom van Wout een collega van mij is. Via die weg heb ik ook Wout zelf een kunstwerk geschonken. Ik heb dat in alle stilte gedaan. Bewust, want ik wil niet in de kijker lopen. Het is wie ik ben. Zelf de aandacht opzoeken, dat vind ik overdreven.” 

Het had — pakweg — ook Jan Bakelants of keizer Rik Van Looy kunnen zijn. Waarom Wout van Aert?
“Ik ben erg trots op Wout, trots op wat hij allemaal doet. Ik ben blij dat ik uitgerekend in de stad ben gaan wonen waar ook hij woont. Misschien was ook dat geen toeval.”

Enig idee wat Wout met het kunstwerk heeft gedaan?
“Geen idee. Ik heb het zijn oom nadien niet meer gevraagd. Misschien moet ik dat bij gelegenheid toch eens doen.”

Wout kreeg een portret, maar dat is maar één van de uiteenlopende technieken die jij vlot beheerst.
“Portretten, modeltekenen of landschappen, met acryl, potlood of olieverf: ik doe het allemaal. Toch laten al mijn werken zich in één woord omschrijven: fantasie. Ik ben wel streng voor mezelf. Snel tevreden zijn, dat staat niet in mijn woordenboek. Is een werk klaar, dan zie ik nog altijd fouten. Ik wil het dan nog mooier maken. Sommigen noemen mij uniek, maar wat is uniek? Iedereen is uniek.”

Qua lof kan het nochtans tellen. Wat is het mooiste compliment dat je tot dusver kreeg?
“Alle complimenten zijn mooi, het maakt niet uit wat mensen zeggen.”

Jouw werken zijn allesbehalve oppervlakkig. Je voelt dat ze een boodschap uitsturen. Is dat zo?
“Dat is alvast de bedoeling. De rode draad is dat we op deze wereld zijn gekomen om het goed te maken voor onszelf en anderen, om te genieten van de kansen die ons worden geboden en de prachtige dingen die ons omringen. Helaas lukt dat niet iedereen. Om je een voorbeeld te geven: niet ver van Herentals kan je schitterende ruïnes bekijken. Ik merk dat weinig mensen dat doen. Jammer, want al die schoonheid ligt zomaar voor het grijpen. Dat vind ik zo geweldig aan dit land.”

Dat brengt ons onrechtstreeks bij jouw moederland en de oorlog die er al langer dan een jaar woedt. Daar is de schoonheid momenteel ver te zoeken. Wat doet dat met jou?
(zucht) “Ik begrijp het motief achter de oorlog niet. Wat heeft dat conflict voor zin? Waarom is Poetin niet gewoon tevreden met wat hij heeft? Waarom moet het zo nodig allemaal meer zijn? Alles draait rond macht, helaas. Poetin is niet onsterfelijk. Op een dag zal ook hij er niet meer zijn. We worden alleen geboren, zonder iets, en gaan ook weer alleen weg, opnieuw zonder iets. Hoe moeilijk kan het dan zijn om tevreden te zijn met wat je hebt, zonder het anderen moeilijk te maken?”

Op welke manier steun jij jouw vroegere landgenoten?
“Ik heb een vrouw opgevangen die samen met haar dochter Oekraïne was ontvlucht. Ik doe wat binnen mijn mogelijkheden ligt om te helpen, maar tegelijk ben ik ook voorzichtig. Niet iedereen komt met de beste bedoelingen. Ik hoop dat ook mijn werken kunnen helpen, dat ze een vorm van morele steun kunnen bieden voor iedereen die het moeilijk heeft. Zowel in Oekraïne als hier, in België.”

Jouw kunst tot bij het grote publiek brengen: in welke mate is dat al gelukt?
“Mijn werken waren eerder al te zien in Vorselaar en Herentals. Voorlopig zijn ze nog te bezichtigen in woonzorgcentrum De Wijngaard in Grobbendonk, maar elke extra kans tot exposeren is welkom. Kunst maken is niet moeilijk, de weg vinden naar het publiek is een stuk lastiger, heb ik intussen geleerd. Daarom heb ik mezelf een doel gesteld: over vijf jaar wil ik graag een eigen galerie hebben, al hoeft het per definitie niet over vijf jaar te zijn. Ooit, daar doe ik het al voor.”

MEER INFO
www.bochart.be of alla@bochart.be