Talent van eigen bodem

Joke Sluydts: “Alles kan, niets moet. Dat is een prettig gevoel."

Gepubliceerd: 22 oktober 2020  |  Door: Peter Briers  |  Onderox editie: 203

GEEL/MOL — Actrice, documentairemaker en journalist. Joke Sluydts (36) — afkomstig uit Mol — is het allemaal. Haar portfolio oogt indrukwekkend, en dan moet het beste nog komen. “In mijn hoofd zitten wel tien potentiële boeken, films, kortfilms en series”, verklapt Joke. “Ik hoop dat die ooit het daglicht zullen zien.”

We ontmoeten Joke Sluydts in taverne Netevallei in Geel. Dat is geen toeval: het etablissement ligt op een steenworp van haar chalet en op een half uur rijden van Den Diel, het natuurdomein in Mol waar haar grootmoeder heeft gewoond. “In Den Diel heb ik veel tijd doorgebracht, tot twee jaar geleden mijn grootmoeder is gestorven. Een jaar later werd het domein verkocht. Bij wijze van afscheid ben ik er vorig jaar nog gaan kamperen, aan het water. Intussen heeft de Netevallei die plek min of meer kunnen vervangen en breng ik veel tijd door in mijn chalet. Het is mijn tweede thuis geworden.”

Heeft dat natuurgebied ook niet gezorgd voor de allereerste link tussen jou en filmmaker Robbe De Hert, met wie je lang hebt samengewerkt?
Joke Sluydts: “Dat klopt. Robbe heeft daar in 1969 ‘De Bom’ gedraaid, met Louis-Paul Boon. Toen twintig jaar geleden in Mol een tentoonstelling van Robbe werd georganiseerd en de film er werd vertoond, ging ik hem vertellen dat het domein intussen eigendom was geworden van mijn grootmoeder. Dat was het allereerste contact tussen Robbe en mij. Ik was toen vijftien. Een paar jaar later, toen hij al bezig was aan ‘Hollywood aan de Schelde’, heeft hij er opnieuw beelden gemaakt. Tijdens die opname stond mijn grootmoeder op exact dezelfde plaats als Louis-Paul Boon in ‘De Bom’. Dat ik nadien voor Robbe ben gaan werken, maakte de cirkel mooi rond.”

Hoe schopt een jonge Kempense actrice het tot vertrouwelinge van iemand als De Hert?
“Tijdens mijn studies Film, Theater en Literatuurwetenschap ben ik als bij toeval opnieuw met hem in contact gekomen en hebben we een hechte vriendschap opgebouwd, die bijna vijftien jaar heeft geduurd. In die periode heb ik de kans gekregen om mee te werken aan ‘Hollywood aan de Schelde’. Hij was regisseur, ik actrice, maar ik heb onze verstandhouding nooit gezien als een protégé-achtige relatie. Dat was het niet, het klikte gewoon tussen ons en we vertrouwden elkaar.”

PEPERKOEKEN HART
Robbe was niet meteen een pragmatisch man. Heb je dat zelf ook ondervonden?
“In de eindfase van de documentaire en in de aanloop naar de première zijn er helaas harde woorden gevallen en hebben we ruzie gemaakt. Robbe wilde altijd meer, hij was nooit tevreden. Aan de ene kant was dat begrijpelijk: je kan de geschiedenis van de Vlaamse film niet in twee uur samenvatten. Maar leuk of niet, ik was diegene die hem erop moest wijzen dat de première eraan zat te komen en dat het proces afgerond moest worden. Dat onze samenwerking toen minder aangenaam is geëindigd, is niet prettig, maar die strengheid van mijn kant was wel nodig.”

Typisch voor Robbe waren zijn koppigheid en je-m’en-foutisme. Hoe heb jij hem gekend?
“Als een man met een peperkoeken hart en een geweldig gevoel voor humor. De brieven die hij aan mij heeft geschreven staan vol met kwinkslagen en geestige gedachten. Zijn kwetsbaarheden waren bij het grote publiek minder bekend. Veel mensen dachten dat hij altijd gefrustreerd was, maar vaak is frustratie het gevolg van verdriet en pijn.”

Verdriet en pijn voor de eer die hij nooit heeft gekregen?
“Hij heeft tijdens het Filmfestival van Oostende in 2018 wel een ster gekregen, maar veel aandacht voor de documentaire zelf was er toen niet. Tijdens het festival waren alle spots gericht op Matthias Schoenaerts, terwijl Robbe die aandacht ook wel had verdiend.”

Robbe stierf eind augustus. Is het voor zijn dood nog goed gekomen tussen jullie?
“Onze liefde is altijd overeind gebleven, dat heb ik gemerkt toen ik hem in augustus nog ging bezoeken. Kijk, Robbe was geen gemakkelijk man, hij heeft veel ruzie gemaakt en veel mensen weggejaagd. Dat ik mijn deel zou krijgen, was normaal. Tijdens de lockdown heb ik hem nog een lange brief geschreven om herinneringen op te halen. We hebben nadien nog even gebeld. Tijdens onze laatste ontmoeting heb ik hem nog een kus op het voorhoofd gegeven. ‘Dag schat’, waren — uiteraard — zijn laatste woorden aan mij.”

EENDEN EN GANZEN
Na zijn overlijden opperde een Vlaamse krant dat jij zijn werk moet voortzetten. Gaat het ooit zover komen, denk je?
“Zijn project over ‘het zothuis van Geel’, zoals hij het noemde, zou misschien iets voor mij kunnen zijn, maar dan zou ik eerst zelf nog wat filmervaring moeten opdoen. Concrete plannen zijn er in ieder geval niet. Ik heb wel een koffer vol met eigen ideeën, verzameld in een stapel notitieboekjes. In mijn hoofd zitten tien potentiele boeken, films, kortfilms en series. Dat is wellicht voor later. Op dit moment ben ik gelukkig met hoe de zaken lopen. Ik ben hoofdredacteur bij het filmplatform Cinevox en daar ben ik blij om. Niets moét, dat is een fijn gevoel. Ik zie wel wat op mij afkomt.”

Volgens het theater- en filmcircuit had de lockdown een nefast effect, anderen beschouwden die periode als een invitatie tot herbronning. Tot welk kamp hoor jij?
“Voor mij heeft de lockdown zeker positieve dingen met zich meegebracht. Als actrice behoor ik niet tot de A-lijst, maar door corona zat plots iederéén in hetzelfde schuitje, zowel de bekende als minder bekende acteurs. Dat is geen leedvermaak, maar het geeft wel een vorm van rust. Ik ben niet de enige die het moeilijk heeft, heb ik meermaals gedacht. Ik heb toen gezocht naar een andere job, maar dan kwam plots het aanbod van Cinevox. Dat was heel bevrijdend. Het kwam niet lang na het einde van de lockdown en het voelde aan als een geschenk uit de hemel.”

Ook op Instagram was je de laatste tijd erg actief. Jouw stories vielen duidelijk in de smaak.
“Ik heb vooral grappige stories gemaakt over eenden en ganzen. Dankzij corona kon dat plots allemaal. Die vorm van humor is me goed bevallen, moet ik zeggen. Ik heb in het verleden al wat comedy geprobeerd, maar het plaatje klopte nooit echt. Het was niet goed genoeg om er een carrière van te maken. Dankzij die stories heb ik een humorstijl gevonden die wél mogelijkheden biedt. De aap in mezelf durven loslaten, dat wil ik vanaf nu vaker doen, ook als actrice.”

Je bent sinds het begin van dit jaar ook betrokken bij ‘Het Gouden Hart’, de Kempense organisatie die strijdt tegen armoede. Welke rol wil je als meter spelen?
“Tot op heden heb ik nog niet veel kunnen helpen, moet ik bekennen. Ik heb mijn meterschap aanvaard en niet veel later kwam corona en de lockdown. Ik wil, samen met de mensen van ‘Het Gouden Hart’, bekijken wat ik in de toekomst nog voor hen kan betekenen.”

CHILD FOCUS
Wie jouw parcours bekijkt, kan niet om jouw uitgesproken zin voor engagement heen. Was het dat engagement dat jou deed meewerken aan ‘Chalet’, de campagnefilm waarmee Child Focus vorig jaar kindermisbruik aan de kaak wilde stellen?
“Daar heeft het inderdaad mee te maken, want wat de kijker te zien kreeg, is wel degelijk wat veel kinderen overkomt. Het is pure realiteit. Het feit dat we ervoor gekozen hebben om mijn naam aan het project te linken, was om duidelijk te maken dat het niet om een pornoactrice ging. Maar het ging natuurlijk om de boodschap, niet om mij. Toch bleef het een moeilijke beslissing: doe ik dit of beter niet? En vooral: durf ik dit wel? Een goed gesprek met regisseur Fien Troch heeft me toen overtuigd.”

Child Focus kreeg er nadien flink van langs, vooral voor de communicatie rond de campagne. Welke reacties heb jij gekregen?
“Ik was niet verantwoordelijk voor de communicatie en Child Focus heeft zich daarvoor verontschuldigd. Zelf heb ik geen negatieve reacties gekregen. Vooral de dankbaarheid van enkele slachtoffers heeft me ontroerd. Eén iemand stuurde: scheer uw schaamhaar. Daar heb ik eens goed om gelachen.”

Moeten acteurs niet voortdurend beslissingen nemen: wat doe ik wel, wat niet? 
“In zekere zin wel. Zo heb ik ook moeten beslissen of ik wel wou meespelen in ‘Thuis’ en ‘Familie’. Voor die beide series heb ik bevestigd, maar voor een rol in ‘De Buurtpolitie’ dan weer niet. Ik wilde niet het risico lopen nadien niet meer ernstig genomen te worden als actrice.”

In Thuis en Familie was je zelfs gelijktijdig te zien. ‘Een unicum in de Vlaamse soapwereld’, klonk het.
“Ik ben de enige die dat tot dusver heeft klaargespeeld, denk ik. (lacht) Nu kom, het was niet echt gelijktijdig, er zaten een paar dagen tussen. Qua combinatie kon het anders wel tellen: in de ene serie speelde ik een psychologe, in de andere iemand met mentale problemen.”

De Buurtpolitie is ondertussen wel een kijkcijferkanon geworden. Nooit spijt gehad van jouw beslissing?
“Neen, maar als ik zie dat sommige acteurs uit de reeks gevraagd worden voor andere programma’s, dan vind ik het wel jammer. Alles draait rond de vraag of je een bekende Vlaming wil zijn, of een actrice.”

BALANS
Als je terugblikt op alles wat je tot dusver hebt gedaan, ben je dan tevreden?

“Niet alles is gelopen zoals ik het gewild zou hebben, maar het zij zo. Vorig jaar vielen veel opdrachten samen, waardoor ik het gevoel kreeg dat het ‘aan het gebeuren was’, maar een paar maanden later werd het plots weer stil en werd ik minder gevraagd. Zo gaat dat nu eenmaal. Ik heb het systeem nog altijd niet door: wat maakt dat de ene actrice wél aan de bak komt en de andere minder of niet? Hoe meer je wil, hoe minder je krijgt, lijkt het. Ach, ik heb het losgelaten.”

Wat mag de toekomst jou nog brengen?
“Verlossing van frustratie en verdriet rond alles wat met Robbe is gebeurd, om maar iets te noemen. Dat wordt geen sinecure, met de vele herdenkingen rond Robbe die er nog zitten aan te komen. Ik zie wel hoe het evolueert. Voor nu is alles goed zoals het is. Dat mag nog even blijven duren.”

MEER INFO
www.jokesluydts.com

Meer lezen van Peter Briers
Foto's gemaakt door Bart Van der Moeren
Meer lezen over
cultuurtelevisie

Meer Talent van eigen bodem

Wil je op de hoogte blijven?

Abonneer je op onze nieuwsbrief en ontvang elke maand een overzicht met de belangrijkste nieuwsberichten.