KASTERLEE/HERENTALS – Topdokter Filiep Bataillie (61) kent u mogelijk van zijn optreden in het tv-programma op VIER dat… Topdokters heet. Of u had een verblijf op zijn behandeltafel. Of misschien had u een zitje toen hij onlangs zijn monoloog ‘Adem’ op de planken bracht. En de kans is groot dat u zijn gelijknamig boek recent bij de boekenboer tegenkwam. Want dokter Bataillie is een bevoorrechte getuige van wat het vermaledijde coronavirus met mensen doet. Hij stond en staat in de frontlinie om de kwaal te bestrijden. Maar hij leerde ook de andere kant kennen toen hij als patiënt in zijn eigen hospitaal op intensieve zorgen belandde.
Laat ons eerst even een paar oude gezegdes uit het pekelvat opdiepen. Zoals ‘oude liefde roest niet’ of ‘wat in het vat zit, verzuurt niet’. Klinkt mogelijk cliché, maar kloppen doen dergelijke tegelwijsheden nog altijd. Neem dokter Bataillie, hij is orthopedisch chirurg en hoofdarts van het AZ Herentals, maar sinds zijn jeugd is hij begeesterd door theater. Het mag cynisch klinken, maar net Covid-19 zorgde ervoor dat hij die roestige vaardigheden weer kundig opblonk. Als een middel om een pandemie van deze omvang zelf emotioneel te verwerken.
Ben jij een geboren en getogen Kempenaar?
Filiep Bataillie: “Neen, ik ben van origine een West-Vlaming. Maar ondertussen woon ik toch al 31 jaar in de Kempen, dus ik ben langer Kempenaar dan Kortrijkzaan.”
Hoe ben je vanuit ‘de Vlaanders’ hier aangewaaid?
“Dat heeft alles met mijn job als orthopedisch chirurg te maken. Er was een vacature in het AZ in Herentals en ik ben hier altijd gebleven. Ik ben inderdaad momenteel hoofdarts in het ziekenhuis. Dat was ik eerder al eens tussen 1998 en 2004. Het was de gewoonte om om de zes jaar te roteren. Later heb ik nog even een vervanging gedaan en nu trok men weer aan mijn mouw of ik zin had om hoofdarts te worden. Ik zei ‘neen’, maar mijn mouwen werden alsmaar langer, dus…”
Is hoofdarts een beetje zoals… hoofdonderwijzer?
“Ik behoud wel nog mijn twee dagen per week als orthopedisch chirurg. Voor het overige ben ik verantwoordelijk voor alle medische zaken in het ziekenhuis. Ik heb daar de eindverantwoordelijkheid, ook in het geval van eventuele medische fouten. Dus ben ik ook erg betrokken bij de regiowerking, de samenwerkingsverbanden met andere ziekenhuizen. Uiteraard is dit een erg boeiende job, want laat organiseren nu net mijn grote passie zijn.”
Maar jij houdt er nog een andere passie op na, met name: het theater. Jij deed als jongere zelfs conservatorium?
“Hoho! Niet het Koninklijk Conservatorium hoor. Het was het Stedelijke Conservatorium. Daar was ik actief en het was iets wat ik erg graag deed. Maar tot voor kort heb ik daar 26 jaar niets mee gedaan.”
Toen de miserie begon op een marktplein in Wuhan, stond jij al snel mee in de frontlinie?
“Toen het virus in China woekerde, was het ver van ons bed. Je hoorde in elk nieuwsbericht wel steeds meer ongunstige cijfers, cijfers die alsmaar bleven stijgen. Maar ja, het was in China, heel ver weg. Pas toen datzelfde virus zich in de Italiaanse skigebieden begon te manifesteren, gingen hier de alarmbellen af. Binnen de kortste keren zaten we met een nooit geziene, uitzonderlijke oorlogssituatie. In die eerste golf wisten we niets. En hadden we niets. Mondmaskers? Er zijn er geen! Bestel er dan! We vinden er nergens! Het was een periode van heel lange dagen en praktisch niet slapen. Op een gegeven moment had ik geen idee meer of het dinsdag of zondag was. Besef van dagen was helemaal weg. Met de hele ploeg werd het ziekenhuis intern helemaal vertimmerd. Jawel, met planken en vezelplaten werden nieuwe afdelingen opgezet. We moesten ook het huisartsenonthaal helemaal inrichten en zorgen dat de artsen konden blijven slapen. Ook daar moesten we alle middelen voor voorzien. In 2020, bij de eerste golf bestond er geen draaiboek. Maar we hebben ondertussen veel bijgeleerd én bijgestuurd. Voor de volgende golven waren we al veel beter voorbereid en waren de nodige reserves aangelegd.”
Ervaarde je voldoende steun van de overheden, of was het bouwen op de eigen vaardigheden?
“Je gaat me over de overheid niet horen klagen. Al had ik liever gehad dat we eerder verwittigd werden over de lockdown. Die beslissing kwam wel erg laat. Voor het overige is het goed gegaan. Ik heb respect voor wat er moest beslist worden door een overgangsregering. Maar stilaan worden er beslissingen genomen uit louter (vermeend) electoraal voordeel. Dat valt me moeilijk. Maar het is al druk genoeg, dat ik me zou gaan moeien met andermans beslissingen.”
Uiteindelijk kreeg je zelf af te rekenen met het virus. Hoe is dat verlopen?
“Dat is bij mij heel progressief gegaan, vermoeid zijn en steeds moeilijker ademen. Eerst ging ik in thuisisolatie. Uiteindelijk ben ik in het ziekenhuis beland en daarna heb ik enkele dagen op de intensieve afdeling gelegen. Je krijgt echt geen lucht, geen adem. Daarom is het nodig om zuurstof in je longen te pompen. Ik ben gelukkig nooit geïntubeerd geweest. Banger ben ik door de ziekte niet geworden, ik ben van nature geen bangerik. Maar je wordt sowieso voorzichtiger. Van mijn vaccinaties ben ik trouwens ook drie keer behoorlijk slecht geweest, ik was zo moe dat ik nog niet eens tot in de tuin bij de paarden van mijn dochter geraakte. Maar er gaan ongetwijfeld nog golven komen en we zullen nog meermaals in de rij moeten staan voor vaccinaties. Maar ik ga ze halen! Slechte dagen of niet! Wat ik niet aanga is de discussie over of met anti-vaxers. Daar wil ik geen energie in steken. Wij zijn er gewoon om zieke mensen te helpen. Zo eenvoudig is het.”
Omdat oude liefde niet roest, heb je alles verwerkt in een theatermonoloog en een boek?
“Die monoloog is er gekomen omdat ik alle emoties van me af wilde schrijven. Vertellen wat je allemaal meegemaakt hebt. En dat willen delen met anderen, je ervaringen overdragen. Eenmaal geschreven dacht ik: waarom breng ik hem zelf niet? Weer eens op een podium staan viel best mee. Ik heb op podia gestaan in Olen, Herentals en Kortrijk. Ik kreeg dagelijks reacties van mensen en zo is uiteindelijk het boek Adem er ook gekomen. Dat begint dat ik met een vriendengroepje in Cailhavel zit, een dorpje in de Languedoc. Het begin van een rollercoaster. Het allereerste boek heb ik mogen overhandigen aan gouverneur Cathy Berx.”
Ik hoor je net vertellen dat het boek vlot over de toonbank gaat, al meer dan 3.000 exemplaren. Dat is niet niks.
“De opbrengst is niet voor mijn rekening bestemd hoor! Met de integrale opbrengst van zowel de monologen als van de boekenverkoop hebben we een leuk plan. De opbrengst gaat naar de slachtoffers van de corona-pandemie. En daar tellen we ook de kinderen bij die zoveel hebben moeten missen. We willen verder acht keer hetzelfde beeld laten maken. Eentje komt er voor het ziekenhuis en de anderen in de zeven gemeentes in de eerstelijnszone. In Grobbendonk, Vorselaar, Olen, Herentals, Herenthout, Kasterlee en Lille. We denken er ook aan om er een eigen fietsroute rond uit te werken, maar dat zal de toekomst verder uitwijzen.”
MEER INFO
‘Adem’ kan o.a. besteld worden via Boeken.café, ook gesigneerde exemplaren.
Abonneer je op onze nieuwsbrief en ontvang elke maand een overzicht met de belangrijkste nieuwsberichten.
Onderox Magazine is een product van Uitgeverij De Heuvel BV
Akkerstraat 51, 2370 Arendonk
BE0477107168 | RPR Turnhout
+32 489 31 64 01
info@onderox.be
