François Willems - Kerststallen uit het knutselhok

In de Veldstraat kan je er niet naast kijken. Een gevel van voederbakjes, bijenhotels en vogelhuisjes, oh, als villa’s zo groot. De moestuin, achteraan, ligt er al wat winters bij. Een teken dat we naar het knutselhok moeten om François Willems te vinden. “Dat klopt,” lacht François, “in de zomermaanden ben ik tuinier maar eens het werk met de groenten op z’n einde loopt, is het tijd om aan mijn kerststallen te beginnen. Ik maak een voorraadje van zo’n tien exemplaren. Daarbovenop komen de speciallekes voor mensen die iets op maat willen. Dat knutselen leerde ik van mijn grootvader en later van mijn vader. Ik heb zelfs nog zijn zaagmachine die intussen zestig jaar oud is maar het nog altijd prima doet. Een opleiding voor houtbewerking heb ik nooit gehad. Op mijn zestiende ging ik werken in de steenbakkerij van Rijkevorsel en toen die ermee stopte, ben ik bij een cateringbedrijf begonnen. Wat moet je anders, als je een gezin hebt en de jobs niet voor het rapen liggen? Knutselen met hout, daar heb ik mee gewacht tot mijn pensioen, nu alweer tien jaar geleden.”

KERSTSTALLEN OP MAAT

Hout sprokkelt François bij de lokale houthandelaar in Hoogstraten. “Ze verwerken er hout voor o.a. tuinhuizen en hebben veel afval”, zegt hij. “Ideaal voor stookhout en als ze enkele kisten afval hebben, bellen ze me op. Ik neem alles mee en wat bruikbaar is voor de kerststallen leg ik opzij. De rest gaat in het houtkacheltje om mijn knutselhok warm te houden. Het liefst werk ik met grenenhout. Dat is zachter om te timmeren en weegt ook veel minder. De ideeën voor de vormgeving komen vanzelf. Ik wandel rond in tuincentra, de kleinkinderen komen met iets af of als ik een bestaande kerststal moet herstellen, dan probeer ik die nadien na te maken. Voor het dak gebruik ik meestal riet maar de stal zelf is volledig van hout.” In zijn etalagegangetje staan kerststallen in alle maten. Mooi rechttoe rechtaan, al eens met een scheefgezakt dak, hout dat verweerd is… “Zo is het in het echt toch ook, elke stal heeft al wel eens een storm meegemaakt, dat laat ik ook zien. Voor wie een kerststal op maat wil, bekijk ik wat ze precies nodig hebben. Groot of klein, aangepast aan de beelden die ze al hebben of met een rechte zijkant omdat hij in een hoek moet staan. Een koper vroeg me eens een kerststal te maken met een hele weide erbij. Hij mocht best groot zijn, was de opdracht. Ik had dat misschien iets te letterlijk genomen want toen hij de kerststal kwam halen, geraakte die niet in de koffer van zijn auto.”

TOEVLUCHTSOORD VOOR VOGELS EN EEKHOORNTJES

François is niet alleen bekommerd om kerststallen, hij maakt ook vogelhuisjes en voederbakjes voor eekhoorntjes. “Dat laatste is iets speciaals”, zegt hij. “Bovenop het voederbakje maak ik een deksel dat enkel eekhoorntjes met hun pootjes kunnen open krijgen. Een vogel kan dat bijvoorbeeld niet. Het is niet de bedoeling dat ik van mijn hobby rijk word. Ik vraag er 5 euro voor. Het timmeren van de vogelhuisjes en ze bekleden met kurkstoppen laat ik intussen al over aan mijn kleinkinderen. Kyan kan al goed overweg met de figuurzaag en zet de huisjes in elkaar. Yanaika werkt ze daarna af met de kurkstoppen. Elk seizoen hebben we er heel wat nodig. Familie en vrienden weten dat intussen en verzamelen ze voor ons. Maar je mag gerust in Onderox Magazine zetten dat wie veel wijn drinkt, de kurkstoppen mag brengen”, lacht François.

VOOR HEEL DE KEMPEN

Aanvankelijk was de hobby van François alleen gekend in Rijkevorsel. Hij maakte al een kerststal voor de kapel van het klooster en op school van de kleinkinderen zette hij zich samen met andere ouders in voor een timmernamiddag. Of er al bekende Vlamingen een kerststal of een vogelhuisje ‘made in Rijkevorsel’ hebben? “Mmm, voor mij is iedereen gelijk hoor. Ik heb alleen weet van de cameraman van Tom Waes, die een vogelhuisje kwam kopen. Maar toen ik voor het eerst in de krant kwam met mijn hobby, merkte ik toch dat de mensen van veel verder komen. Zo waren er onlangs mensen van Westerlo en Grobbendonk. Normaal zou ik dit jaar ook op de kerstmarkt van ’t Twijgje staan, een centrum in Turnhout voor mensen met een psychische kwetsbaarheid. Helaas kan dat dit jaar niet door de coronamaatregelen. Dat vind ik wel jammer maar het houdt me niet tegen om verder te timmeren. Zo lang ik gezond blijf, begint Kerstmis in mijn knutselhok al in september.”

MEER INFO:
De kerststallen en vogelhuisjes zijn te vinden in de Veldstraat 33 in Rijkevorsel, Tel.0472 25 92 34.