Milieubewuste cadeautjes voor de feestdagen

In deze rubriek zoeken we naar de kleine dingen die we kunnen doen om onze wereld ietsje beter te maken. Want de wereld verbeteren, dat is makkelijk gezegd. Maar wat is haalbaar? En wat niet? Deze maand: zero-waste cadeautjes.

Ik stap De Goedzak en Roos met Witte Stippen binnen, de zero-waste shop in Geel Ten Aard. Die blijft nog tot 19 december open. Daarna verhuizen Babs en Iris voor enkele maanden naar de Geelse Nieuwstraat. Eventjes naar twee aparte panden. In de zomer keren ze samen terug naar Ten Aard. Het is vandaag toevallig ‘Black Friday’, een dag waar Babs en Iris duidelijk niet warm voor lopen. “Die laten we gewoon passeren”, klinkt het met de glimlach. “Het is toch een beetje kopen zonder er al te veel bij na te denken, toch? Niet bepaald de feestdag van het consuminderen.” Al ben ook ik vandaag op zoek naar cadeautjes. In de aanloop van de eindejaarsperiode weliswaar. Of dat mogelijk is, leuke cadeautjes vinden die niet van de andere kant van de wereld komen en waarbij je geen onnodige afvalberg creëert? Ik stel de vraag luidop. “Uiteraard!”, klinkt het meteen. “Je kan altijd praktische cadeautjes geven, dingen die iedereen kan gebruiken. Of zelf iets maken, dat is ook erg in trek. Of iets schenken dat je daarna nog een andere invulling kan geven”, spreken de dames enthousiast. Ideetjes genoeg dus. Laat ons even wat voorbeelden aanhalen.

KRUIDEN
“Wat ik soms doe, is kruiden aan iemand geven”, stelt Iris voor. In enkele potjes schenkt ze een selectie uit. “Een paar die iedereen gebruikt: peper, paprika, curry… Italiaanse kruiden is een handige om in spaghettisaus te doen of te gebruiken als je zelf pizza’s bakt. Probeer er ook enkele leuke ‘ontdekkingen’ bij te doen. Die niet iedereen gaat kennen. Ras el Hanout bijvoorbeeld”, vertelt ze terwijl ze een potje vult. “Een Marokkaanse kruidenmengeling voor onder meer in tajines. Mensen die graag kokkerellen gaan zo’n biologische kruidenmengeling een leuk cadeau vinden. En dat hoeft niet uit zuiderse landen te komen. Onze kruiden worden bijvoorbeeld vlakbij in Nederland geteeld. Dat kan perfect.” Ik heb de kruiden thuis nog maar amper neergezet of een deel ervan, de curry, wordt al door mijn vrouw mee verwerkt in een saus om bij kip en rijst te serveren. “Lekker, met een heel zachte smaak, maar volgende keer ga ik er nog ietsje meer indoen zodat die smaak nog ietsje sterker is”, luidt haar conclusie. De overschot gaat naar de buurman, die de volgende dag de schaal terugbrengt met de complimenten aan de chef. “Voor herhaling vatbaar”, klinkt zijn devies.

DOEKEN VAN BIJENWAS
“Een ander cadeau dat veel mensen leuk gaan vinden zijn ‘Bee’s wraps’”, stelt Babs. “Dat zijn doeken van bijenwas die je kan gebruiken om potten en schalen met restjes mee af te dekken. Of om losse producten mee in te pakken. Een alternatief ook voor plastic- en aluminiumfolie, dat heel slecht is voor ons leefmilieu.” Thuis doe ik de doeken uit de verpakking. Meteen valt de geur op. Je ruikt onmiddellijk de bijenwas, heel aangenaam. De doeken zelf voelen een beetje stijf en stram aan. Maar plooien vrij makkelijk. “Je kan ze in alle vormen en maten brengen door er een beetje over te wrijven”, had Babs vooraf verteld. “Door die lichaamswarmte wordt het zachter en past de doek perfect rond andere vormen. Het procédé is even wennen, maar ik krijg er mijn glazen pot vlot mee afgedekt. De volgende dag zijn de restjes nog perfect in orde. Het blijft dus wel degelijk mooi luchtdicht, wat mij uiteindelijk het belangrijkste lijkt. “Je kan het ook gebruiken om bijvoorbeeld je broodje in te laten verpakken in een broodjeszaak”, geven de dames nog mee. Wat mij verder opvalt is dat ze makkelijk proper te maken, met koud water en een klein beetje afwasmiddel, en daarna weer op te plooien zijn. Je zou die doeken zo’n jaar lang kunnen gebruiken. Op die tijd kan ik heel wat folies uitsparen, met kleine kinderen heb je nu eenmaal vaak restjes over. Eén ding waar ik blijkbaar wel op moet letten: dat er geen warmte aan kan, geen goed idee dus om te gebruiken als je nog een lange en zomerse autorit voor de boeg hebt.

DRIJVENDE KAARSEN
Volgende cadeautip dan. “Kaarsen zijn ook altijd leuk, maar dan wil je wel geen standaard kaars geven”, vindt Babs. Ze toont mij een exemplaar die gemaakt is van sojawas en die in een kokosnoot zit. “De meeste kaarsen bevatten veel parafine, een restproduct van de olie-industrie. Longartsen raden die tegenwoordig al af.” Leuk extraatje: deze ‘coconut-kaars’ kan je ook in bad laten drijven. Of, met de hulp van een bijkomend stukje, mooi rechtop zetten. De kaars ziet er stijlvol uit en ruikt lekker. En als ze op is, kan ik de halve kokosnoot nog gebruiken als voederbakje voor vogels in mijn tuin.

ZELFGEMAAKTE LIPPENBALSEM
En dan komt het gevreesde moment. Ik ga zelf iets maken. “Lippenbalsem”, stellen Babs en Iris voor. “Via een eenvoudig receptje, kan niet misgaan”, klinkt het, duidelijk mijn legendarische onhandigheid onderschattend. Ik moet zoete amandelolie, honing en bijenwas op de juiste manier samenbrengen. Ik meet alles af en verwarm de bijenwas tot ie gesmolten is, ik zet het vuur uit en haal het glazen potje uit het water. Ik klop de olie en de bijenwas vervolgens op. En voeg de honing erbij. Die heb ik al voorzichtig au bain-marie vloeibaar gemaakt. Ik moet blijven roeren, vermeldt het recept duidelijk. Ik stop even om een foto te maken. Ik merk meteen dat het mengsel lichtjes klonters begin te maken. Toch maar verder roeren dus. Ik giet het in enkele kleine potjes… Klaar! Je kan er blijkbaar ook micapoeder aan toevoegen om het extra kleur te geven en etherische olie gebruiken om lekkere geuren toe te voegen. Maar ik ben al lang tevreden dat ik deze basisversie tot een goed einde kon brengen. De dagen die volgen, test ik de lippenbalsem uit. Die is duidelijk plakkeriger dan de exemplaren uit de winkel. Je proeft vanaf moment één de honing die erin zit. Veel aangenamer dan bij de gemiddelde lippenbalsem, al ben ik bezwaarlijk een specialist ter zake te noemen. De honing zou ook heilzaam zijn om kleine wondjes te genezen, terwijl andere lippenbalsems eerder een laagje over je lippen leggen. Ook de kinderen zijn duidelijk fan. Daar zal vast die zoete honingsmaak wel voor iets tussenzitten.

CONCLUSIE
Ik heb hoe dan ook een aantal leuke nieuwe producten leren kennen. De doeken van bijenwas gaan zonder twijfel voortaan in mijn huishouden gebruikt worden. Een makkelijke manier om al die wegwerpfolies te bannen. Verder ben ik er de persoon niet naar om kaarsen cadeau te doen. Moest jij dat wel zijn, dan is zo’n ‘coconut-kaars’ zeker een aanrader. Maar mijn vrienden en familie moeten ze dus niet onder de kerstboom verwachten. Wel fi jn dat je er achteraf de vogeltjes nog een plezier mee doet. De kruiden zijn zeker leuk als je als ‘secret santa’ iemand trekt die kookfanaat is. Verse kruiden zijn dan altijd handig. De lippenbalsem maken viel goed mee, maar ik weet niet of ik zomaar zelfgemaakte spullen aan iemand zou schenken. Misschien is dat wel een drempel waar ik me eens over moet zetten. De lippenbalsem is alleszins wel top, maar dan eerder om zelf te gebruiken.

RECEPT LIPPENBALSEM 

• Ingrediënten: 7tl zoete amandelolie - 2tl bijenwas - 1tl vloeibare honing - 3 druppels etherische olie van geranium - roze micapoeder 
• Variant: 7tl maceraat vanille met zoete amandelolie - 2tl bijenwas - 1tl vloeibare honing - 3 druppels etherische olie van sinaasappel of cacao (chocoladegeur) - perzikkleurig micapoeder

Werkwijze:

• Meet de zoete amandelolie en de bijenwas af en doe dit in een glazen potje dat je au-bain marie verwarmt totdat de bijenwas gesmolten is. Het is best dat de temperatuur niet hoger gaat dan 70°C. Je dit nameten met een thermometer. 
• Als de bijenwas gesmolten is, zet je het vuur uit en haal je het glazen potje uit het water. Laat even afkoelen, daarna klop je de olie en de bijenwas op. Nadien doe je de honing erbij en roer je verder tot het mengsel bijna koud is. 
• Wanneer het mengsel handwarm is, voeg je het micapoeder en de etherische olie toe. Roer nog eens goed alles onder elkaar en giet in een schoongemaakt en gesteriliseerd potje. 
• Kleef er een etiket op met de naam, de ingrediënten en de datum dat je het gemaakt hebt.

Recept: Roos met Witte Stippen. Je kan alle ingrediënten ook verkrijgen in hun winkel, aan de Nieuwstraat 128 in Geel.