Met trieste groetjes, en toch een heerlijk boek

Het intense mailverkeer begon in de herfst van 2017 toen Sara (Esther in het boek) een week bij Ingrid (Lies) ging logeren om te reflecteren over haar huwelijk en hoe het nu verder moest. Vijf seizoenen lang gingen honderden mails over en weer, van praktische problemen tot oplossingen, van existentiële vragen tot bemoedigende gedichten. Na de afwikkeling van de echtscheiding zei Ingrid: “Sara, we hebben een boek geschreven!” Van het één kwam het ander en vijf jaar later ligt hun gezamenlijke briefroman te blinken in de boekhandel.

Hoe zijn jullie vriendinnen geworden?
Sara Serré en Ingrid Verhaegen: “Op de turnmatjes! We kenden elkaar al van op het Heilig Graf Instituut maar we zaten uiteraard niet in dezelfde klas. Onze latere job in het onderwijs en de liefde voor taal heeft ons uiteindelijk samengebracht. Humor was er ook bij, we lachen om dezelfde dingen. We gingen ook samen naar de turnles, eisten ons plekje op in de linkerhoek vooraan en sindsdien zijn we hechte vriendinnen. Bovendien zijn we allebei verknocht aan schrijven. Waarom zou je iets in tien woorden zeggen als het ook in honderdvijftig kan?”

Wat stond er in de allereerste mail waarmee ook de briefroman begint?
Sara: “Het was het moment dat ‘de bom’ viel. Ik wist dat Ingrid alleen woonde en had even een plek nodig om tot mezelf te komen. Ik stuurde haar een mail met de vraag of een verloren ziel een weekje bij haar kon logeren en dat mocht. We waren toch vriendinnen?”

Jullie boek is een briefroman geworden. Wat spreekt jullie zo aan in dit genre?
Ingrid: “Ik ben gek op lezen en heb al heel wat briefromans verslonden. O.a. Jean Webster en Helene Hanff zijn mijn favoriete auteurs. Een briefroman leest vlot, je kan je er ook iets bij voorstellen. Omdat er twee gelijkwaardige hoofdpersonages zijn, wisselt het standpunt voortdurend zodat je over het thema van beide kanten de visie krijgt. Hoewel de onderwerpen meestal serieus zijn, zit er toch veel humor in. Dat wilden we met ons boek ook bereiken. Onze humor zit vooral in de spitse taal, meer dan in grappige situaties.” 

Is alles in het boek ook waar gebeurd?
Sara: “De echtscheiding is realiteit maar zeker niet alles is kommer en kwel. Enkele gebeurtenissen hebben we fictief toegevoegd maar we wilden vooral niet dat het een ‘happy happy end’ was met op het einde een nieuwe vriend voor mij. Er zitten wel kleine momentjes in die bemoedigend kunnen zijn voor lezers die in dezelfde situatie zitten maar die we zelf niet allemaal meegemaakt hebben. Daarnaast zijn alle namen en sommige plaatsnamen fictief. Want in onze overmoed zagen we na publicatie van het boek al horden fans aan onze deur staan en dat wilden we niet.” Ingrid: “Maar Turnhout komt er wel vaak in voor. De Liereman waar we in het coronatijdperk toen we ons boek definitief vorm moesten geven gingen wandelen om te kunnen overleggen. Bels Lijntje ook, een fantastische fietsroute. Café Barzoen in De Warande, nog zo’n pleisterplek…”

Mogen we zeggen dat het boek therapeutisch is?
Sara en Ingrid: “Nee! Dat was absoluut niet onze bedoeling. Maar als andere vrouwen er iets aan hebben, is dat best oké. We hebben zelf ook al veel gehad aan een goed boek, dus waarom niet?”

Toch staan er heel wat praktische tips in hoe je een echtscheiding kan aanpakken.
Ingrid: “Tiens, daar zijn we ons eigenlijk niet van bewust. Is dat zo? Misschien hadden we dan op het einde nog een to-dolijstje moeten schrijven. Maar het is gewoon het leven an sich. Sara mailde wat ze alle dagen deed en dan kwamen die tips vanzelf. Wat we op de laatste bladzijden wel hebben toegevoegd, is een vragenlijstje dat kan gebruikt worden in leesclubs. Met de nodige humor, uiteraard.”

Is het boek snel opgepikt door een uitgever?
Ingrid: “Ik had al ervaring met het publiceren van een boek dat over ‘leren’ ging. Ik geloof dat we het manuscript aan een zestal uitgeverijen hebben bezorgd. Natuurlijk krijg je antwoorden zoals ‘leuk boek maar het past even niet in ons fonds’ of ‘veel succes’. Uitgeverij Pelckmans zag er wel wat in, al hebben we moeten knokken om bepaalde passages niet te moeten schrappen. Zo zitten er een aantal gedichten in en die wilde onze redacteur bij de uitgeverij er allemaal uit. Omdat het een gigantische opgave zou zijn om alle auteurs te vinden en toestemming te vragen. Dat opzoekingswerk hebben we zelf gedaan zodat de uitgever enkel aan de auteurs de vraag moest stellen.” Sara: “Het klopt wat Ingrid zegt, de gedichten zijn essentieel voor het verhaal. Toen ik haar mailde dat ik me belabberd voelde omdat één van mijn kinderen het even niet meer wist maar dat ik toch overeind bleef, stuurde Ingrid mij het gedicht ‘Duikelaar’ van Anton Korteweg. In enkele woorden vatte dat samen wat ik toen meemaakte. Er zitten trouwens veel leestips in het boek.”

Op de cover staat ‘voor fans Nora Ephrons’ Heartburn’. Wat moeten we ons daar bij voorstellen?
Ingrid: “Dat heeft de uitgever toegevoegd en we schrokken er zelf ook van. We kenden de auteur niet en van eerlijke schaamte zijn we toen allebei het boek gaan kopen. Het is een geweldig boek dat ook over een echtscheiding gaat maar in het hippe New York i.p.v. de landelijke Kempen. Nora Ephron was getrouwd met één van de journalisten die het Watergate schandaal uitbrachten. Het verhaal is een mooie balans tussen sérieux en humor. Nora is ook de scenarist en regisseur van de films ‘Sleepless in Seatle’ en ‘You’ve got mail’. Voilà, alweer een cultuurtip!” (lacht)

Nog even terug naar jullie boek. Sara, welk van de vijf seizoenen was het heftigst?
Sara: “Toch wel de eerste herfst, toen de echtscheiding voor het eerst ter sprake kwam. Ik kon me niks voorstellen bij wat er allemaal zou volgen en hoe ik dat praktisch moest aanpakken. Alles was toen onduidelijk. Pas toen ik opnieuw een eigen huis had, kon ik effectief de rekening maken, oplossingen bedenken en voelde ik dat ik de klus wel zou klaren.”

Heeft je ex-partner het boek gelezen?
Sara: “Ja, ik ben het zelf gaan brengen. Hoeveel verdriet de echtscheiding me ook heeft gedaan, ik wilde niet dat hij het in de boekhandel zou moeten kopen. Dat heeft me wel wat slapeloze nachten gekost want zelf wist ik al twee jaar dat het boek er ging komen en wat erin verteld werd. Maar het laatste wat ik – en ook Ingrid – wilde, was met modder gooien.”

Jullie staan allebei in het onderwijs. Weten jullie studenten wie Esther en Lies zijn?
Sara: “Ik geef les in het eerste middelbaar. Ik was aanvankelijk niet van plan om het mijn leerlingen te vertellen maar een secretariaatsmedewerkster heeft het toch verklapt. Ik heb het dan ook niet ontkend. In stilte hoopte ik dat het voor mijn studenten een trigger zou zijn om zelf ook een verhaal of boek te schrijven. En kijk, de voorbije vakantie heb ik van één van hen een boek mogen nalezen. Het gaat over vampieren.” Ingrid: “Ik geef Engels in het volwassenenonderwijs in Hoogstraten. Als ik iets te zeggen heb, begin ik meestal met: ‘I have some news, you have to guess what it is’. Dan komen de studenten met de gekste dingen af en meteen oefenen ze hun Engels. Uiteindelijk zijn ze er toch achter gekomen en hebben verschillende van hen het boek gekocht.” 

MEER INFO
Met trieste groetjes, uitgegeven bij Pelckmans en verkrijgbaar in de boekhandel. Prijs: 24,50 euro