Kobe Van Gils verjongt de uitvaartzorg

Kobe, ondanks je droom om kok te worden, besloot je om in de uitvaartzorg te gaan werken. Hoe ben je in die sector terechtgekomen?
Kobe Van Gils: “Heel toevallig. Toen mijn huidige baas Jan Schillebeeckx mij en drie andere vrienden zag staan op een evenement, zei hij tegen ons: ‘Jullie zouden perfect vier kistdragers kunnen zijn.’ Uiteraard zei hij dat met de nodige humor en een lach erbij. Ik en mijn vrienden waren toen tenslotte nog maar zestien jaar oud. Toch heeft die opmerking me aan het denken gezet. Kistdrager leek mij nog wel een geschikte job voor mij. Ik heb later bij Jan gepolst of hij meende wat hij zei en ben als jobstudent mogen beginnen binnen het bedrijf. Nu, vier jaar later, werk ik er vast in dienst.”

Hoe reageerde je omgeving op de beslissing om te stoppen in de horecasector?
“Mijn ouders waren eerst niet zo tevreden met mijn beslissing. We hebben het er samen uitvoerig over gehad en ik botste toch op enkele meningsverschillen. Zo vonden mijn ouders het jammer dat ik niks met mijn horecaopleiding zou doen en dat ik mijn droom om kok te worden en een eigen zaak te starten, liet vallen. De uitvaartzorg is geen voor de hand liggende sector om voor te kiezen. Zeker niet als 19-jarige. Mijn ouders weten nu wel hoeveel voldoening ik uit mijn job haal en hoe hard ik ervoor wil werken. Ze hebben er nu geen enkel probleem meer mee dat ik die job-ommezwaai heb gemaakt.”

Welke karaktereigenschappen zijn doorslaggevend als je in de uitvaartzorg wil werken?
“Bij mij heeft mijn maturiteit ervoor gezorgd dat ik mocht beginnen. Het is belangrijk dat je weet hoe je volwassen moet omgaan met discrete informatie en met moeilijkere klanten en situaties. Daarnaast moet je ook voldoende empathie tonen. Je moet je kunnen verplaatsen in de situatie van de betrokken familie om te begrijpen hoe het rouwproces voor hen voelt en wat ze juist verwachten voor de viering van hun overleden geliefde.”

Is er ook plaats voor humor?
“Absoluut, dat maakt de job veel draaglijker. Mensen hebben de misvatting dat wij altijd serieus zijn. Dat is niet zo. Onder de collega’s wordt er al eens gelachen en hebben we ook babbels over lichte en luchtige onderwerpen. Humor kan handig zijn om zaken een betere plaats te geven in je hoofd. Wanneer we samenwerken met de families hangt het gebruik van humor natuurlijk volledig af van de verwachtingen van de betrokken familie. Sommige families verwachten dat we altijd serieus zijn terwijl andere families al wel eens een mopje kunnen verdragen. Mensenkennis is daarbij een belangrijk element om situaties niet fout in te schatten.”

Aan elke job zijn er zowel positieve als negatieve aspecten verbonden. Wat vind jij het fijnste deel van jouw job?
“Ik haal enorm veel voldoening uit het sociale aspect. Het in gesprek gaan met mensen over hun dierbare die net overleden is, mensen troosten wanneer ze het moeilijk hebben tijdens een viering, vragen beantwoorden van mensen die met iets zitten. Hen een goed gevoel geven door een mooie viering te organiseren, daar doe ik het voor.”

Zijn er dan ook aspecten waar je het moeilijker mee hebt?
“In de uitvaartzorg moet je altijd stand-by staan. Je weet nooit wanneer je een telefoontje kan verwachten. Mijn gsm staat daarom dag en nacht op ‘luid’ en wijkt nooit ver van mij. Ook in de weekends of op feestdagen kan het zijn dat je ineens moet komen werken. Die onvoorspelbaarheid kan soms wel stresserend zijn. Maar dat is deel van de job uiteraard.”

Heb je soms ook psychische last van je job?
“In het begin blijven verhalen en beelden die je doorheen de dag hebt gezien en gehoord vaak hangen. Elke situatie die je dan krijgt voorgeschoteld, is nieuw. Of het nu om een natuurlijke dood, een suïcide of een heel andere situatie gaat. Ik heb geleerd om die verhalen niet mee naar huis te nemen en er over te praten met mijn collega’s wanneer ik er nood aan heb. Dat helpt enorm om alles een plaats te geven en mezelf niet te verliezen in een neerwaartse spiraal van belastende verhalen.”

Je hebt door de jaren heen al heel wat vieringen georganiseerd en bijgewoond. Vind je het moeilijk om je emoties onder controle te houden op zo’n momenten?
“Tijdens vieringen ben ik vaak zodanig druk bezig met het regelen van zaken en het bekijken of alles in orde is, dat ik nooit de hele viering van begin tot einde in detail kan volgen. Op zo’n momenten neemt adrenaline vaak de overhand en ben ik zelf maar weinig bezig met het emotionele aspect. Dat wil uiteraard niet zeggen dat ik geen empathie toon tijdens een viering. Integendeel zelfs: ik troost mensen wanneer ze het nodig hebben en luister mee naar de verhalen, gedichten en nummers die de betrokken familieleden voor de overledene hebben gekozen.”

Komen mensen vaak naar jou voor troost tijdens vieringen?
“Ik merk dat naar wie mensen gaan voor troost, vaak leeftijdsgebonden is. Oudere mensen zullen eerder naar één van mijn oudere collega’s stappen om hun verhaal kwijt te kunnen. Terwijl ik vaker wordt aangesproken door leeftijdsgenoten en kinderen die bij een viering aanwezig zijn. Door de kleinere leeftijdskloof, is het voor hen laagdrempeliger om met mij te praten. Dat zie ik als iets positiefs. Door mijn komst bij het bedrijf is er nu dus een laagdrempeliger aanspreekpunt voor kinderen en jongeren die, al dan niet voor de eerste keer, een rouwproces doormaken. Ze kunnen bij mij terecht met alle vragen die ze hebben en zien in mij een soort van ‘herkenning’ in een omgeving die meestal voornamelijk uit volwassenen bestaat.”

Welke vieringen laten de grootste indruk op je na?
“De vieringen waarbij een leeftijdsgenoot of kind wordt begraven, zijn voor mij de zwaarste. Bij zo’n vieringen is het heel confronterend om te beseffen dat die persoon nog een heel leven voor zich had.”

Stel, er overlijdt een familielid of vriend. Word je als betrokken medewerker dan ingezet bij het organiseren van de viering?
“Dan heb je de keuze in hoeverre je betrokken wil worden in het proces. We worden als betrokken medewerker afgeraden om de viering zelf mee te organiseren, dat is emotioneel vaak te zwaar. Wel willen betrokken medewerkers vaak iets symbolisch betekenen in het proces. Zoals de overledenen zelf naar zijn of haar laatste rustplaats brengen met onze auto’s. Zo hebben ze toch nog iets kunnen betekenen voor hun geliefde maar is de emotionele last niet te zwaar.”

Ben je door je job anders naar ‘de dood’ gaan kijken?
“Ik heb geleerd dat je morgen niet beloofd is. Daarom leef ik nu meer onder het motto ‘pluk de dag en geniet er volop van’. Veel mensen zien ‘de dood’ als iets donker en negatief. Ik heb de afgelopen jaren ondervonden dat je er ook een positieve kijk op kan hebben. Door mensen dagelijks een mooi afscheid te kunnen geven, ben ik me daar meer van bewust.”