Bijzondere trends

De meiboom heerst weer boven eendrachtig Ezaart

Gepubliceerd: 27 april 2023  |  Door: Jef Aerts  |  Onderox editie: 230

MOL-EZAART – De meimaand, vogeltjes kwinkeleren hun hoogste lied, bloemknoppen barsten van levensvreugde en boven Ezaart prijkt – op de vooravond van de kermis – weer de meiboom. Dat deed hij lang geleden al, tot het originele exemplaar in 1854 neergebliksemd werd. Hij zou dan ook de hoogste van de Kempen geweest zijn. De hamer Mjölnir van Thor legde tijdens een woest onweer alles lang stil, maar dit jaar worden toch al weer voor de 75ste keer vrolijke reidansen rond de meiboom gehuppeld. De meiboom verenigt het dorp. En dat was ooit anders.

Het komt waarschijnlijk wel van de Kelten en de Germanen en hun vruchtbaarheidscultus. Het groene rad op het topje van de meiboom staat wellicht als symbool voor het Zonnerad. In veel Kempense dorpen werd al eeuwen geleden een dergelijke meiboom rechtgezet. Uit de annalen leren we dat die van Ezaart als één der hoogste bekend stond. Hij was gemaakt van twee sparren uit de Postelse bossen, aaneengeklonken met ijzeren banden. De blikseminslag legde alles even stil, maar de goesting bleef sluimeren. Wat zich vertaalde in enkele kleinere versies allerhande. In 1948 was het zover: er kwam een nieuwe meiboom. Eddy Cuyvers (74) is gepokt en gemazeld in de lokale historiek, hij is al 13 jaar lid van de Feestcommissie én weet één en ander van snode praktijken uit het verleden.

Na de fameuze blikseminslag was er lang geen meiboom en er waren ooit ook andere katten te geselen, maar toch is die er weer gekomen. En hij blijft er staan, nu al 75 jaar?
Eddy Cuyvers: “Volgens de gegevens die we van Meester Van Elsen – het Klein Meesterke – doorgespeeld kregen, sluimerde er altijd wel de goesting naar die meiboomviering. Meester Van Elsen was in ons dorp dé kroniekschrijver, heel actief betrokken bij diverse verenigingen. Omwonenden plaatsten wel een kleine meiboom op het dak van het klein kapelletje van O.L. Vrouw van Bijstand. Ook Tistje Delsupehe, kunstenaar en vader van Godard, de stichter van de Ezaartse school, plantte er eentje voor zijn deur. Maar de echte herstart kwam er na WOII toen er een viering was om een gouden jubileum te vieren in 1946. Het feit dat er in de stoet een kapelletje was met een meiboom inspireerde het dorp en in 1948 werd er heraangeknoopt met de traditie.”

Die twee sparren zullen er niet meer geweest zijn, maar de exemplaren die nog altijd verschijnen ogen toch behoorlijk indrukwekkend?
“De nieuwe meiboom was misschien iets minder indrukwekkend, maar het was toch een lange stellingpaal die nog gediend had bij de bouw van de kerk in 1936. In 1973 werd hij, totaal versleten, vervangen door een exemplaar dat nu nog altijd in gebruik is. De versieringen werden en worden nog altijd zo getrouw mogelijk nagebootst: de stam versierd met groen, vrolijke slingers bovenaan en de hele paal omwikkeld met een slinger van uitgeblazen eieren. Het begin van nieuwe vruchtbaarheid dus.”

Uit de kronieken van Meester Van Elsen leer ik dat hij ooit zelf nog de restanten van de neergebliksemde meiboom gezien heeft.
“Dat klopt! Meester Van Elsen vertelde dat hij in de jaren ’50 ooit les gaf over folklore. Daarop wist een van de leerlingen te vertellen dat een deel van die oude meiboom dienst deed als nokbalk van het ouderlijke kippenhok. Op verzoek van de vader deed Meester Van Elsen een klasbezoek en hij zag inderdaad dat deel van de aloude meiboom, de aaneengeklonken stukken incluis.”

Een wel heel bijzonder verhaal is dat over de mysterieuse verhuizing van de meiboom in 1966. Even ter duiding, op dat ogenblik was het handdoekgrote dorpje Ezaart verdeeld in twee kampen: ‘De Bergen’ en ‘Ezaart’. De grens was er indertijd scherper dan de taalgrens in het Voeren van José Happart?
“Daar kun je van op aan! De scheiding liep in het midden van het dorp en wat staat daar: de kerk! Ik weet het niet zeker, maar ik denk dat het destijds een horeca-aangelegenheid was, vooral tijdens de kermis. Aan de kant van Ezaart was een geluidsinstallatie opgehangen, met eigen reclameboodschappen. Aan de kant van De Bergen hing een andere installatie met totaal andere boodschappen. Pal in het midden hingen er twee luidspreker, eentje naar links en eentje naar rechts. Het was in die sfeer dat op de nacht van 30 april op 1 mei de meiboom weggehaald werd voor het Kapelletje en neergepoot voor de kerk. De tekst liet niets te wensen over: ‘Europa Eén: larie! Eerst Ezaart-Bergen één!’ Denk zeker niet dat deze studentikoze grap gesmaakt werd! Een paar nachten later stond hij weer ongemerkt op zijn vaste stek met de boodschap: Leve de vriendschap. Het was een reactie van de jeugd om het ridicule van de volwassenen aan de kaak te stellen. Neen, het werd niet meteen gesmaakt, maar ondertussen is de meiboom hét symbool van een verenigd Ezaart.”

Meer lezen van Jef Aerts
Meer lezen over
geschiedenisfeest

Meer Bijzondere trends

Wil je op de hoogte blijven?

Abonneer je op onze nieuwsbrief en ontvang elke maand een overzicht met de belangrijkste nieuwsberichten.