Wil je op de hoogte blijven?
Abonneer je op onze nieuwsbrief en ontvang elke maand een overzicht met de belangrijkste nieuwsberichten.
MEERHOUT — Zestigers van nu hebben ze wellicht nog in een vergeten kast staan: de LP’s ‘Zotte Morgen’ en ‘Er is geen weg terug’ van Zjef Vanuytsel. Veel te vroeg overleed de gevierde kleinkunstzanger in 2015, op 70-jarige leeftijd. Zijn geboortedorp Meerhout brengt vanaf 17 december 2022 met een tentoonstelling een hommage aan hun beroemdste inwoner. Boezem- en vissersvriend Luc Beyens blikt voor Onderox terug op de vele uren dat hij samen met Zjef in ‘de hemel op aarde’ vertoefde.
Met zowel weemoed als vrolijkheid maar met diep respect voor de prachtmens die Zjef Vanuytsel was, gaat Luc Beyens (63) uit Geel nog een keer terug naar einde jaren tachtig toen hij de kleinkunstenaar leerde kennen. Luc: “Ik leerde hem eerder als visser kennen, zijn muzikale carrière stond toen al op een lager pitje omdat hij het te druk had met zijn werk als architect. We waren samen met andere Bekende Vlamingen – ik was in die periode profvoetballer bij Club Brugge – uitgenodigd voor de opening van een nieuwe vleugel van de firma ARCA die visgerief verkocht. O.a. Herman Van Molle en Fons Brydenbach waren daar ook. Zjef en ik geraakten aan de praat en het klikte meteen. Ik kende zijn liedjes en had hem al een keer gezien op het podium. Hij was supporter van Club Brugge. Onze gemeenschappelijke interesse voor de hengelsport bracht ons definitief bij elkaar. Hoewel hij een vliegvisser was en ik een roofvisser, wat twee totaal verschillende disciplines zijn, bleef onze vriendschap op het water overeind.”
SAMEN GAAN VISSEN
Van het één kwam het ander, Zjef en Luc trokken er zo’n drie keer per jaar opuit met hun visgerief. Luc: “Meestal gingen we voor een paar dagen naar het buitenland. We zijn vaak gaan vissen naar Tsjechië, Rotterdam, Duitsland, het Zwarte Woud,… Ook de rivieren in de Ardennen waren een geliefde plek. Zjef leerde me vliegvissen, wat je alleen in wild stromend water kan doen. Het is een aartsmoeilijke techniek waarmee we forel en vlagzalm konden vangen. Ik leerde Zjef roofvissen, voornamelijk op baars. Meestal gingen we dan met mijn bootje op een grote rivier. Als bv. in Rotterdam dan een containerschip voorbij kwam, werd het bijna donker. Maar we waren vriendelijke vissers die hun vangst onmiddellijk weer vrij lieten. En de uren voor en na het vissen waren even gezellig. Op die uitstappen waren we echt weg van de wereld. Zjef was een levensgenieter, altijd de eerste om halfweg de voormiddag al te vragen: ‘Luc, een aperitiefje?’ Hij kon intens genieten van een exquise maaltijd en een goede fles wijn. Maar als we door Duitsland reden – ik zat meestal achter het stuur omdat Zjef nog te vermoeid was van het drukke leven in zijn architectenbureau en de muziekoptredens – moest ik gegarandeerd een keer stoppen om ‘Kartoffelsalat mit Bratwurst’ te gaan eten. Zjef was ook een mooie visser. Altijd met een hoed, een vissersvestje, zijn eeuwige baard… Echt iemand om te schilderen. In Tsjechië is hem dat een keer slecht bekomen. We hadden een gids ingehuurd die ons zou meenemen naar de beste visplekken van de rivier. Maar Zjef had veel meer tijd nodig om zich klaar te maken zodat ik met de gids al vertrok. Toen hij eindelijk – in vol ornaat – arriveerde, stapte hij vanaf de oever pardoes in de diepte en verdween met visgerief en al onder water.”
TWEE WERELDEN, ÉÉN ZIEL
Voetbal en kleinkunst, de leef- en denkwerelden konden niet verder van elkaar liggen. “Toch was dat niet zo, al werd er regelmatig flink gediscussieerd. We spraken over alles: familie, muziek, architectuur, voetbal, de grote levensvragen,… Met Zjef duurden de avonden altijd wat langer want hij kon uren doorgaan over een bepaald onderwerp. En we gaven elkaar niet zomaar gelijk. Ook kon hij moeilijk afscheid nemen van de dag, alsof het elke keer zijn laatste was. Zjef was iemand die ’s avonds niet kon slapen en ’s morgens niet uit zijn bed kon. Een uur afspreken voor het ontbijt? Daar moest je minstens een half uur bijtellen. En als hij eindelijk in de ontbijtzaal van het hotel arriveerde, ging hij doodleuk bij alle andere gasten eerst goeiemorgen zeggen. Zjef was heel innemend, in tien minuten tijd was hij vriend van iedereen. Of het leeftijdsverschil ons geen parten speelde? Zeker niet, hoewel er vijftien jaar verschil was, hebben we dat nooit zo gevoeld. Ook dat onze karakters ver uit elkaar lagen, was geen obstakel. Zjef was nonchalant in afspraken, had altijd tijd genoeg en nam de dag zoals ie kwam. Ik ben veel strikter, iets wat ik uit mijn voetbalcarrière had want daar kon je je niet permitteren om op een training een uur te laat te komen. Maar die verschillen hebben onze vriendschap nooit in de weg gestaan.”
ZJEF, DE KLEINKUNSTENAAR
Hoewel Luc de meest actieve periode van Zjef Vanuytsel op het podium niet als vriend heeft meegemaakt, kon zijn muziek hem wel bekoren. Luc: “Voor een optreden was Zjef hypernerveus, ik denk niet dat hij daar ooit vanaf is geraakt. Toen hij in 2007 terug intensief wilde gaan zingen, was ik, samen met Franky Vercauteren bij de première van zijn tournee ‘Ouwe Makkers’ in de Ancienne Belgique. Hij was intens blij dat we er waren maar hij vroeg zelden mijn mening over zijn liedjes of een tekst. Eén keer heb ik hem gevraagd waarom hij eens geen lied schreef over de rivier. Ik zag meteen dat het hem inspireerde. Maar zoals Zjef in veel dingen was: het kwam er niet van. Over de moeilijke kanten van een artiestenbestaan zweeg hij maar hij had wel een mening over andere zangers: die is goed, dat trekt op niks. Zjef kon moeilijk overweg met de kleur grijs. Nu hij er niet meer is, word ik er nog altijd blij van als ik op de radio een liedje van hem hoor want hij is absoluut nog niet vergeten. Maar zelf een cd van hem opzetten, dat gaat me niet. Ook het gerief voor het vliegvissen heb ik opzij gelegd. Ik heb nog wel geprobeerd om alleen te gaan vliegvissen maar het plezier was er af. Het was alsof een deel van de rivier droog stond. Zijn overlijden in 2015 was een harde klap, ook al zagen we het aankomen. Hij kon heel open over zijn ziekte praten en legde met tekeningetjes uit welke soort kanker hem te pakken had gekregen. We hebben bewust afscheid van elkaar kunnen nemen, drie dagen voor zijn dood. Met hem heb ik mijn beste vriend voorgoed verloren.”
ZJEF VANUYTSEL IN MEERHOUT
Oorspronkelijk waren de plannen om de kleinkunstenaar Zjef Vanuytsel in Meerhout vijf jaar na zijn dood te herdenken. Maar door de pandemie werd het programma noodgedwongen uitgesteld. Dirk Linten, Jennis Georgissen en Hilde Rutten van de werkgroep rond de tentoonstelling, die op 17 december opent, geven uitleg. Jennis: “Vandaag staat er al het beeld van de Brabantse beeldhouwer Danny Tulkens op de Weversberg vlakbij zijn geboortehuis. We installeerden ook een fototentoonstelling over zijn leven en werk rond de kiosk op de markt. Met de tentoonstelling palmen we het hele gemeentehuis in. Thematisch belichten we zijn muziek, zijn hobby’s vliegvissen en voetbal, en de architectuurprojecten. De familie van Zjef heeft ons enkele mooie objecten geleend zoals zijn gitaar en vele onuitgegeven foto’s. Zjef woonde al lang niet meer in Meerhout – hij verhuisde na zijn architectuurstudies naar het Brabantse Huldenberg – maar met deze tentoonstelling brengen we een prachtmens, waarvan vele liedjes de vijf decennia moeiteloos hebben overleefd, weer even terug.”
MEER INFO
Expo Zjef Vanuytsel, van 17 december 2022 tot 31 maart 2023, in het gemeentehuis van Meerhout. Open tijdens de kantooruren, voor weekendopening: zie www.meerhout.be.
Abonneer je op onze nieuwsbrief en ontvang elke maand een overzicht met de belangrijkste nieuwsberichten.