Wereldreizigers

Leen en Daniel ruilden Vlaanderen voor de Noorse natuur

Gepubliceerd: 31 augustus 2023  |  Door: Stijn van Osch  |  Onderox editie: 233

WESTERLO/LIERNE — De kans dat je al ooit van de Noorse gemeente Lierne hebt gehoord, is klein. Het dorp ligt zo’n 760 kilometer ten noorden van de hoofdstad Oslo en is in oppervlakte groter dan de provincie Antwerpen. Toch telt het nauwelijks 1.300 inwoners. Onder hen ook vijf Kempenaars: Leen (40), Daniel (45) en hun drie kinderen Thor (12), Tuur (10) en Arne (5).

Vertel eens, hoe zijn jullie hier in het hoge noorden terechtgekomen?
Leen: “We zijn naar hier verhuisd in 2015, maar eigenlijk had Daniel al lang voor we elkaar leerden kennen plannen om te verhuizen naar Noorwegen. Ik was aanvankelijk nog wat terughoudend, maar omdat we in het nieuws steeds vaker berichten hoorden dat er in Vlaanderen geen plaats meer was voor groene zones en dat het hele gebied aan het evolueren was naar één grote stad, hebben we de plannen om naar het buitenland te trekken weer bovengehaald. Dat versteende Vlaanderen waarover zo veel sprake was, dat was niet de toekomst die we voor onze kinderen wilden.” Daniel: “Aanvankelijk had Leen een voorkeur voor een Engelstalig land, maar nadat ik haar een keer heb meegenomen naar Noorwegen, was ze helemaal overtuigd. Onze trip is helemaal uitgeregend en het waaide verschrikkelijk, maar het gevoel dat Leen bij Noorwegen had, zat helemaal goed. Vervolgens hebben we een emigratiebeurs bezocht en hebben we vier dorpen gekozen die ons geschikt leken. Uiteindelijk zijn we hier in Lierne komen wonen, omdat hier het buikgevoel het beste was. Nu, zeven jaar later, blijkt dat nog steeds een goede keuze.”

Wat doen jullie voor de kost?
Daniel: “Toen we nog in Westerlo woonden, werkte ik als metaalarbeider. Hier in Noorwegen ben ik aanvankelijk beginnen werken in de bosbouw. Nu vul ik mijn dagen met ecotoerisme en werk ik als zelfstandig landbouwer. Vogelfotografie is mijn grote passie en daarvoor ben ik hier op de juiste plek.” Leen: “Ik was vroeger inspecteur bij de politie en werk nu als poetsvrouw voor de gemeente en ben ook aan de slag in de lokale winkel. Net zoals Daniel hou ik enorm van het buitenleven in de natuur. Heerlijk!”

Verschilt Noorwegen veel van België?
Leen: “Eigenlijk wel. Ik heb het gevoel dat er hier meer evenwicht is tussen werk en privéleven en dat er veel minder stress is. Noren zijn veel meer buitenmensen dan de gemiddelde Vlaming. Zowel ’s winters als ’s zomers zoeken ze de natuur en de buitenlucht op. Het motto hier is: er bestaat geen slecht weer, enkel slechte kleding. Denk er maar eens over na… Het klopt, hoor. Je kan je perfect kleden naar wat de temperatuur of de weersomstandigheid ook is. Weet je dat kinderen hier buiten slapen tot temperaturen ver onder nul?” Daniel: “Het schoolsysteem zit ook helemaal anders in elkaar. Het onderwijs is hier veel meer geïntegreerd, aangepast aan de leerlingen. De school in het dorp werkt met graadklassen en leerkrachten trekken vaak naar buiten met de kinderen. Een ander groot verschil is dat je hier totale openheid hebt over lonen. Er geldt in tegenstelling tot in België geen bankgeheim. Iedereen weet wat een ander verdient. Er zijn ook openbare belastinglijsten met de inkomens van politici. De grootverdieners uit de gemeente verschijnen in de krant, samen met het bedrag dat ze aan belastingen hebben betaald.”

In het World Happiness Report van de VN staat Noorwegen steevast in de top 10. Hoe komt dat volgens julie? Waarom gaan Noren doorgaans zo gelukkig door het leven?
Leen: “Ik denk dat dat te maken heeft met een aantal van de factoren waarover we het net hadden. De balans tussen werk en privé is daar heel belangrijk in. Als je kind ziek is, dan kan je hier bijvoorbeeld heel gemakkelijk zelf thuis blijven om ervoor te zorgen. Noorwegen heeft een uitstekende gezondheidszorg. Er is een maximumbedrag voor wat je jaarlijks aan de dokter mag spenderen en voor kinderen tot 18 jaar is de zorg gratis. Ouderschapsverlof is ook bijzonder lang: 48 weken voltijds of 54 weken aan 80%. Voor beide ouders, dus niet enkel de moeder kan thuisblijven bij de jonge kinderen.” Daniel: “Ik ben ervan overtuigd dat de gezonde omgeving en het vele buiten leven ook een positieve invloed hebben op het gemoed van de mensen. Dat kan haast niet anders. Je kan hier zoveel leuke dingen doen in de natuur: wandelen, langlaufen, vissen, skiën. Als ik kijk naar mezelf, dan zijn het de natuur en de rust die me hier gelukkig maken. Het feit dat we onze kinderen hier kind kunnen laten zijn, zonder angst dat er iets gebeurt.”

Is die rust het grootste verschil tussen wonen in de Kempen en wonen in Lierne?
Daniel: “Misschien wel. Lierne is groot, maar er wonen in verhouding heel weinig mensen. Iedereen woont ver uit elkaar. De winkel is niet op wandelafstand. Als we kleding willen kopen of een ziekenhuis nodig hebben, dan moeten we zo’n anderhalf uur rijden. Dat lijkt misschien lastig, maar het heeft zijn voordelen. Het is hier superrustig en de buitenlucht is hier veel gezonder dan in België. Dat verschil kan je letterlijk ruiken. Er is ook geen lichtvervuiling. ’s Winters zie je hier de mooiste sterrenhemels. Echt genieten!”

Er wordt weleens gezegd dat Scandinavische landen duur zijn. Is dat in Noorwegen ook zo?
Leen: “Ik heb het gevoel dat de verhouding tussen lonen en uitgaven eigenlijk beter is dan in België. Hoewel de prijs dit jaar wat hoger lag door tekorten, is elektriciteit doorgaans goedkoper. Eigenlijk is alles wat ongezond en vervuilend is duur: auto’s, sigaretten, frisdranken. Alles met suiker is duur. Koop je gezonde dingen, dan merk je al snel dat de prijs voor die zaken eigenlijk lager is dan in België.”

Zijn er dingen die jullie speciaal van België laten overkomen omdat ze daar te duur zijn of niet te vinden?
Daniel: “Nee, we laten niets overkomen. Quasi alles wat we nodig hebben, kunnen we hier ook vinden. We hebben trouwens onze eigen bron: drinkwater komt hier via de kraan recht van de bron. Heerlijk!”

Er wordt wel eens gezegd dat het in Noorwegen altijd slecht weer is. Klopt dat?
Leen: “Zoals we daarnet zegden: er bestaat geen slecht weer, enkel slechte kleding. (lacht) Het weer is hier anders, maar ik vind het zeker niet slechter. Het regent hier minder vaak dan in België, maar sneeuw krijgen we wel veel. In de winter kan het tot -40 graden vriezen. Alles tot -25 is goed te doen, want de winters zijn doorgaans tamelijk droog. De zomer voelt heel warm aan. Vanaf 16 graden spreken we over zomer. En stijgt het kwik boven de 20, dan vinden we het echt heel warm.”

Is Noors een gemakkelijke taal?
Daniel: “Nederlands en Noors lijken heel erg op elkaar. Veel woorden zijn hetzelfde. We waren dus redelijk snel weg met de Noorse standaardtaal. Probleem is dat niet iedereen bokmål – correct Noors – spreekt. Elk dorp heeft zowat zijn eigen dialect en dat zorgde in het begin wel voor moeilijkheden en verwarring. Trouwens, als je ooit overweegt om naar Noorwegen te verhuizen, dan heb je de taal wel echt nodig.”

Jullie waren snel weg met de taal. Betekent dat dat jullie ook snel geïntegreerd waren in de gemeenschap?
Leen: “Noren zijn door de band genomen heel gesloten en niet echt sociaal. Het duurt soms even voor ze je aanvaarden. Wij hebben echter geen problemen ondervonden om ons aan te passen. Onze buren zijn heel vriendelijk, behulpzaam en wél sociaal.” Daniel: ”Integreren is makkelijker met kinderen, maar het hangt altijd af van waar je gaat wonen. Hier maken de grote afstanden het iets moeilijker om mensen te leren kennen, maar niets is onoverkomelijk.” (lacht)

Wat is jullie favoriete plekje?
Daniel: “Ons huis. We hebben een tuin van 700 hectaren, uitzicht op het meer en de bergen op de achtergrond. Wat wil je nog meer?”

Het noorderlicht misschien?
Leen: “Dat zien we in de winter regelmatig. Het blijft indrukwekkend.”

Noorwegen is wereldwijd één van de koplopers als het om duurzaamheid gaat. De meeste huishoudens draaien op hernieuwbare energie. Hoe verwarmen jullie je woning?
Leen: “We wonen tamelijk afgelegen, dus ik vermoed dat ons energieverhaal een beetje anders is dan in de grotere steden in het zuiden van het land. Wij werken met een houtkachel om onze woning te verwarmen. Daarin verbranden we hout uit ons eigen bos. De energie wordt hier vooral opgewekt door water. Als het regent, dan zijn de meeste mensen hier heel blij, want dan verlaagt de energierekening.”

Ook op het vlak van elektrische auto’s geeft Noorwegen al jaren het goede voorbeeld. Hoe komt dat, denk je?
Daniel: “Zoals we daarnet al aangaven, is elektriciteit in verhouding met België goedkoper. Dat helpt, maar ik denk dat je het breder moet zien dan dat. De Noren zijn op gebied van transport heel groen denkend. Er zijn veel voordelen voor elektrische auto’s. De aankoopprijs is vergelijkbaar met die van andere auto’s, maar de inschrijving en de belasting zijn veel lager: 10 euro in plaats van 400 voor auto’s met een verbrandingsmotor. Voorlopig betalen elektrische auto’s op veel snelwegen nog geen tol, maar dat gaat weldra veranderen. In steden vind je tamelijk veel laadstations. Je mag er overigens enkel de binnenstad in met een elektrische auto of een auto met een heel lage emissiewaarde.”

Bij wijze van afsluiter: zouden jullie ooit nog terug in de Kempen kunnen wonen?
Leen: “Neen. We zijn hier gelukkig en voelen ons hier helemaal thuis. De enige reden dat we nog naar België komen, is om de familie te zien. Mijn moeder woont er nog en mijn schoonouders ook. Als we in België zijn, is dat meestal voor een feest of een begrafenis. De drukte die je voelt als je de luchthaven buitenstapt, is echt extreem. Als ik dat vergelijk met ons leven hier, dan kan ik daar niet aan wennen.”

Meer lezen van Stijn van Osch

Meer Wereldreizigers

Wil je op de hoogte blijven?

Abonneer je op onze nieuwsbrief en ontvang elke maand een overzicht met de belangrijkste nieuwsberichten.