Daan Swinnen schrijft fantasy met een maatschappelijk kantje

Jouw studies doen vermoeden dat je iemand bent die erg begaan is met zowel mens als maatschappij. Hoe houdt jouw achtergrond verband met je job als fantasy-schrijver?
Daan Swinnen: “Als sociaal werker kom je vaak in contact met mensen die geen klassieke levensweg volgen en hun persoonlijke, unieke uitdagingen kennen. Die verhalen vormen rechtstreeks de inspiratiebron voor mijn boeken. Door mijn achtergrond als cultureel antropoloog wil ik de culturele diversiteit benadrukken en tonen hoe verschillend ‘mens zijn’ kan zijn, zonder stereotypen op te zoeken.”

Heb je er altijd van gedroomd om je eigen boeken te schrijven?
“Ja, die droom zat er al vroeg in. Als kind schreef ik al verhaaltjes op de computer. Later verschoof mijn creatieve energie naar het schrijven van liedjesteksten. Pas de laatste jaren heb ik de pen opnieuw opgepakt. In het begin schrikte de omvang van een boek me wat af — een lied is sneller geschreven dan een boek. De boekenreeks die ik nu klaar heb, is alles bij elkaar ongeveer een half miljoen woorden. Dat kan al tellen, hé!” (lacht)

Waar zit volgens jou het grote verschil in het schrijven van muziek en het schrijven van boeken?
“Bij muziek hoor je meteen of iets klopt: je speelt een noot en merkt direct of die juist is. Schrijven daarentegen is veel vager. Je ontwikkelt langzaam een gevoel voor je eigen stijl en voor de impact die woorden op een lezer hebben. Er bestaan talloze boeken die dé formule voor een bestseller beloven, maar ik geloof vooral in het proces: veel schrijven, nog meer schrappen en gaandeweg groeien. Voor mij is een boek pas echt geslaagd als mijn vrouw Janne hem met plezier leest.” (lacht)

Hoe gaat dat net in zijn werk, het schrijven van een boekenreeks?
“Ik probeer me altijd eerst te focussen op de essentie en wat ik de lezer wil meegeven qua gevoel en boodschap. Dat probeer ik dan in concrete momenten te gieten waarna ik die voor mezelf in een juiste volgorde plaats. Ik plan iedere scène netjes uit en plak ze aan elkaar zodat er eenheid komt in wat ik wil overbrengen. Dat doe ik allemaal voor ik overga tot het schrijven van de effectieve tekst. Iedere schrijver heeft zo zijn eigen manier. Je hebt veel auteurs die gewoon beginnen schrijven en wel zien hoe ze het verhaal verder vormgeven, maar dat werkt voor mij niet. Dat is natuurlijk erg persoonlijk.”

Trek jij jezelf dan ook volledig terug in je kamer om te werken aan je boeken of zoek je net de buitenwereld op?
“Het klopt zeker voor een groot deel dat ik mezelf dan helemaal terugtrek om in alle rust te werken aan mijn boek. Wanneer ik een scène uitschrijf, kost het me wel wat moeite om er helemaal in op te gaan en dat lukt me het beste wanneer ik geen externe triggers heb. Pas dan kan ik écht in mijn personage kruipen. Schrijven is in se een fundamenteel eenzame bezigheid. Ik vind het dus erg nuttig om mezelf te omringen met creatievelingen die me daarin ook aanvoelen en kunnen steunen. Ik moet ook wel zeggen dat Gent een erg grote inspiratiebron is voor mij. Wanneer je hier in het stadscentrum rondwandelt, kan je niet anders dan opmerken dat de stad uit enorm veel lagen bestaat. Doordat ik ook veel geschiedenisboeken heb gelezen over Gent denk ik ook vaak terug aan situaties in de geschiedenis die op bepaalde plaatsen in de stad gebeurd zijn. Door gewoon al door de straten te wandelen, voel ik de inspiratie stromen. Dat helpt me dan op weg wanneer ik even vast lijk te lopen tijdens het schrijven. De Kempen inspireert me ook, hoor! Maar dat is voor mij persoonlijk iets minder acuut.” (lacht)

‘Anders zijn’ is een thema dat sterk naar voor komt in jouw werk. Heeft dat thema ooit bij jou in je eigen leven meegespeeld?
“Absoluut. Ik heb al heel vroeg gevoeld dat ik anders was dan mijn klasgenoten en dat ik moeilijk aansluiting vond, maar ik wist nooit hoe dat kwam. Tot ik er een paar jaar geleden achter kwam dat ik autisme heb. Dat verklaarde veel, natuurlijk. Daardoor werd mijn interesse ook aangewakkerd om over personages te schrijven die anders zijn en moeilijkheden hebben om hun plaats in de maatschappij te vinden. Ik probeer met mijn verhalen een positieve boodschap mee te geven waar lezers hopelijk kracht uit kunnen putten. Ik denk dan ook dat dat thema steeds zal terugkeren in mijn toekomstige werken.”

In de fantasywereld zijn er al tal van grote namen jou voorgegaan. Is er een bepaalde auteur waar jij naar opkijkt?
“Tolkien blijft de grote pionier. Hij vertrok vanuit de Engelse mythologie om zijn eigen wereld te scheppen en creëerde zo een compleet nieuw genre. Daarnaast bewonder ik Brandon Sanderson. Zijn filosofie – dat taal het verhaal moet dienen en niet omgekeerd – spreekt me enorm aan. Bovendien bewijst zijn productiviteit dat consistentie minstens zo belangrijk is als inspiratie.”

Je haalt je inspiratie uit dagelijkse dingen. Hoe hou je het evenwicht tussen fantasie en realiteit?
“Ik probeer bewust een wereld te creëren waar mensen even kunnen ontsnappen aan problemen die ze in het echte leven al genoeg tegenkomen, zoals racisme of seksisme. Toch behandel ik maatschappelijke thema’s zoals trauma en verslaving, omdat die universeel zijn en een emotionele laag toevoegen. Zo wil ik fantasy gebruiken om zowel een spiegel voor te houden als een ontsnapping te bieden.”

Is er een specifiek verhaal dat jou ertoe heeft aangezet om te beginnen schrijven?
“Er zijn verschillende verhalen die mij geïnspireerd hebben, maar ik probeer altijd te vermijden dat ze rechtstreeks herkenbaar zijn. In mijn eerste boek komt bijvoorbeeld een personage voor dat als kind mishandeld werd en later met een verslaving worstelt. Het is een intelligent personage, wat de worsteling net complexer maakt. Dat karakter, gebaseerd op verhalen van mensen die ik ontmoette, is mijn favoriet. Ik wil ermee tonen dat niemand herleid kan worden tot enkel zijn achtergrond of verleden.”

Wat is jouw grootste doel voor de toekomst?
“In eerste instantie vind ik het het allerbelangrijkst dat iemand bepaalde lessen trekt uit mijn boeken. Ik vind het een erg mooi compliment wanneer iemand zegt dat hij of zij iets aan je boek heeft gehad. Als ik dan wat pragmatischer denk, zou het natuurlijk leuk zijn om op termijn voldoende te verdienen met schrijven om er fulltime mee bezig te zijn. Ik voel nu al dat ik te veel ideeën heb om ze allemaal te verwerken dus het zou fijn zijn om hier ook echt mijn job van te kunnen maken. Maar ik hou al mijn ideeën bij op mijn computer, dus verloren gaan ze in geen geval.”

MEER INFO
www.danfswinnen.com
Instagram: dan.f.swinnen

Foto’s: Iwein Roelens