Kris Nickmans: het spel tussen licht en donker

Elke maand zoekt journaliste Suzanne in deze rubriek een Kempense kunstenaar op. Deze maand: Kris Nickmans

Kris was nog een kind toen hij in de klas in Herk-de-Stad waar hij opgroeide op de achterkant van het schoolbord een tekening had gemaakt. “Blijkbaar heeft dat indruk gemaakt want het heeft enkele jaren geduurd voor het bord werd afgeveegd”, lacht hij. “Later heeft een leraar wetenschappelijk tekenen me aangemoedigd om een kunstrichting te volgen. Ik wist toen nog niet goed wat ik met mijn toekomst wilde doen en koos voor regentaat plastische opvoeding. Uiteindelijk heb ik dat beroep niet lang uitgeoefend. Wat ik wel zeker wist, is dat ik wilde blijven schilderen. De menselijke figuur en vooral het aangezicht werd een grote inspiratiebron. Niet altijd herkenbaar, ik roep liever een sfeer op van invallend licht dat zich aan de donkerte onttrekt en waardoor er een vorm van een gezicht ontstaat. Onder andere Sam Dillemans, Alberto Giacometti en Egon Schiele zijn mijn grote voorbeelden.”

HET PORTRET
Er zit iets tegenstrijdigs in de portretten van Kris Nickmans. Enerzijds stralen ze rust en ingetogenheid uit, ook wel eens somberte alsof de hele wereld in die hoofden zit. Anderzijds is de schildertechniek krachtig en energiek. Kris: “Voor mij is het plezier vooral dat ik de actie van het schilderen kan laten zien, meer nog dan het eindresultaat. Ik werk voornamelijk met acryl. Voor de donkere vlakken gebruik ik veel verf die ik er in dikke lagen op leg. Er zit best wel wat nervositeit in die handeling. Het licht wordt subtieler aangebracht, met een enkele laag die ik laat opdrogen. Die voelt meer aan als aquarel. Dat rust en energie elkaar niet in de weg zitten, komt — denk ik — omdat ik een sober kleurenpalet hanteer. Het is een techniek die ik me met de jaren eigen heb gemaakt en waarin ik nog altijd evolueer. Want uiteindelijk wil elke kunstenaar dat toch: beter worden in wat hij al doet. Het moeilijkste is het moment kiezen dat je moet stoppen. Sommige van mijn oudere schilderijen vind ik te ver uitgewerkt. Vandaag ben ik weer zoekende, naar een nieuw pad dat me verder brengt dan portretten. Dat proces is al een hele tijd bezig, ik twijfel veel. In mijn atelier staan doeken waarop ik een mislukt werk met witte gesso heb overschilderd. Ik hergebruik ze en in het nieuwe werk komen de dikste verflagen soms opnieuw naar boven. Het interessante is dat je zo de dimensie van het onzichtbare kan laten spreken.”

EEN WERELD IN BEELDEN
In de portretten van Kris gaan vele werelden schuil. Als basis gebruikt hij foto’s. Kris: “Ik vind ze in kranten en magazines of ik ga zelf op pad. Een foto inspireert me niet om wie er wordt afgebeeld, wel om hoe het beeld gevat is in een kader van kleuren, licht en schaduw. Ook van mijn reizen breng ik ideeën mee. Azië is een geliefd continent. Het doet me nog terugdenken aan een aardigheidje van twintig jaar geleden in Bangkok. Ik was er voor langere tijd en had het idee om me in te schrijven als tijdelijk student op de kunstacademie. Helaas was het inschrijvingsgeld als buitenlander zeer hoog. Ondertussen had ik in de cafetaria van een academie enkele jonge kunstenaars leren kennen. Ze zouden meedoen aan een kunstenfestival in Kanchanaburi en langs de straat portretjes van voorbijgangers schetsen. Toen ze me uitnodigden om met hen mee te gaan, heb ik geen seconde getwijfeld. Ik heb me daar ongelooflijk geamuseerd.”

LEREN VAN ANDEREN
Een kunstenaar heeft een podium nodig, bij Kris Nickmans is dat niet anders. Kris: “Van de tentoonstelling die ik samen met tekenaar Christophe Bervoets en keramist Stijn Schauwers in Gallery L.o.L.a. kon organiseren heb ik veel opgestoken. Gareth en Patricia vertelden me dat sommige bezoekers gecharmeerd waren door de directe en speelse penseelstrook en dat voor anderen de schilderijen dan weer te duister aanvoelden. Dat is informatie die je niet hebt als je niet uit je atelier komt. Voor correcte opmerkingen en kritiek sta ik open, maar ik wil toch vooral mijn eigen pad blijven volgen. Een kunstenaar moet dicht bij zichzelf blijven. Voor de Kempen is zo’n kunstgalerij die een grote verscheidenheid aanbiedt echt een meerwaarde, ook al voel je dat voor veel bezoekers de drempel nog hoog is.”

MEER INFO
De kunstwerken van Kris Nickmans kan je vinden in Gallery L.o.L.a. in Geel.