Pieter Golaszewski en Eline Godelaine: "Hopelijk zorgen onze spreuken voor meer positiviteit"

‘De Gola’s’. De afkorting op de deurbel is kort maar krachtig. “Dat is min of meer onze artiestennaam geworden”, legt Pieter Golaszewski uit. “Toen ik in het eerste leerjaar mijn naam moest leren schrijven, zei de meester: ‘Schrijf maar gewoon Gola.’ Zo is die afkorting ontstaan. Later is ‘de Gola’ altijd mijn roepnaam gebleven, ook tijdens mijn studentenjaren. Wellicht staat onze kinderen Fiene en Anna straks hetzelfde lot te wachten.”

Geen van jullie beiden is van Herenthoutse origine. Hoe zijn jullie in de Kempen verzeild geraakt?
Eline Godelaine: “Ik woonde vroeger in Tessenderlo, Pieter in Sint-Katelijne-Waver. Op zoek naar een plek in het midden navigeerde Google Maps ons negen jaar geleden naar Herenthout. Ondertussen voelen we ons hier thuis. Wat ons betreft zijn we echte Herenthoutenaren.”

Jullie entree in het dorp is niet onopgemerkt voorbijgegaan. De laatste twee jaar trekken jullie de aandacht met handgeschreven boodschappen. Vanwaar de fascinatie voor het geschreven woord?
Eline: “Ik ben al langer geboeid door filosofische teksten. Ik vind het ook leuk om er levensbeschouwelijke quotes bij te halen als we bezoek hebben. Wat denken anderen ervan? Dat intrigeert me.” Pieter Golaszewski: “Op bepaalde websites vind je allerlei citaten van inspirerende personen. Toen de Britse koningin stierf, stootte ik op eentje van haar: ‘Laten we onszelf niet zo serieus nemen. Niemand heeft een monopolie op wijsheid’. Die quote spreekt nog altijd tot de verbeelding.”

Heeft die gezamenlijke interesse voor taal jullie ook als koppel samengebracht?
Eline: “Pieter en ik hebben inderdaad dikwijls met elkaar gecorrespondeerd, maar dat waren vooral grappige brieven. Foto’s en collages, iets in die aard. Tijdens onze studententijd kruisten onze paden wel vaker, maar durfden we elkaar niet altijd fysiek benaderen. En dus kozen we voor brieven. Het is pas na dat eerste schriftelijke contact dat we met elkaar zijn gaan praten.”

Vandaag staan jullie bekend als de eigenaars van het huis met de spreuken en de quotes op het raam aan de straatkant. Hoe is dat idee ontstaan?
Eline: “Tijdens een weekendtrip vertelde één van mijn reisgenoten over het bestaan van een gedicht dat met krijt op de straatstenen werd geschreven. Op die manier zijn we op het idee gekomen om op nieuwjaarsdag 2022 ‘Gelukkig Nieuwjaar’ op ons raam te schrijven. Die boodschap heeft toen zoveel reacties losgeweekt dat we ons gestimuleerd voelden om dat te blijven doen.” Pieter: “Ons raam leent zich uitstekend voor het verspreiden van boodschappen. Iedereen die vanuit de Hazestraat Boeyendaal inrijdt, kan moeilijk naast ons huis kijken.”

Het merendeel van die teksten houdt voorbijgangers een spiegel voor. Is dat de bedoeling?
Pieter: “Absoluut. Soms lijkt het wel alsof mensen hun aanleg voor verwondering zijn kwijtgespeeld, mogelijk door wat zich de laatste jaren in de wereld heeft afgespeeld. Met onze gedichten, spreuken en quotes willen we die verwondering opnieuw opwekken en hopen we dat mensen zich weer vragen gaan stellen bij hun mening over bepaalde thema’s.” Eline: “We zitten in een periode met veel onzekerheden. Die kunnen ervoor zorgen dat we opnieuw wat meer gaan stilstaan bij wat er rondom ons gebeurt. In het beste geval leidt die denkoefening tot een positieve mindshift.”

Dat klinkt zowaar als een missie.
Eline: “Zo zou je het kunnen noemen, maar we moeten het ook niet groter maken dan wat het is. Zoals we het nu doen — kleinschalig en laagdrempelig — is het voor ons goed.” Pieter: “Eén ding moet wel duidelijk zijn: we willen geen mening of standpunt opdringen. We willen mensen prikkelen, maar niemand mag er aanstoot aan nemen.”

Wie beslist welke quote of spreuk het haalt of niet?
Pieter: “Dat gebeurt heel spontaan. We proberen minstens tweewekelijks iets anders op het raam te schrijven. Op die manier blijven we actueel.” Eline: “We vinden de quotes bovendien niet altijd zelf uit. Soms gaat het om uitspraken van bekende mensen. Op dat vlak is er aan inspiratie geen gebrek.” Pieter: “Er zijn wel ‘spelregels’. Zo mag de tekst niet te lang of te moeilijk zijn. Hij moet binnen een bepaalde tijd gelezen en begrepen kunnen worden. Ook belangrijk: we kiezen alleen maar Nederlandstalige boodschappen. Als de tekst aanzet tot reflectie, zijn we al tevreden.”

Al die boodschappen worden in spiegelschrift geschreven. Dat vraagt een zekere vaardigheid.
Eline: “In het begin was dat moeilijker dan verwacht. (lacht) Een dame die passeerde stond zo lang naar onze tekst te kijken dat we het verdacht begonnen te vinden. Wat bleek? Ik had fouten gemaakt in het spiegelschrift, waardoor de tekst moeilijk leesbaar was.” Pieter: “Op een avond wilden enkele jongeren de tekst aanpassen. Dat lukte uiteraard niet, want hij wordt telkens aan de binnenkant van het raam geschreven.” (lacht)

Op Facebook gingen veel spreuken en quotes intussen viraal. Inwoners maken graag een omweg om jullie teksten te ontdekken, lezen we. Kregen jullie zelf ook al reacties?
Pieter: “Meermaals, en allemaal positief. Op een dag kwam een onbekende vrouw ons koekjes overhandigen, bij wijze van aanmoediging. ‘Als je daar ooit mee stopt, kom ik die koekjes terughalen’, zei ze. We krijgen ook regelmatig kaartjes met boodschappen in onze brievenbus. Soms bellen mensen aan om uitleg te vragen bij de gekozen tekst. En deze week nog schreef iemand ons een brief waarin ze suggereerde om de plaatselijke voorrang van rechts op te heffen, zodat automobilisten méér tijd hebben om alles te lezen.” (lacht) Eline: “Een grappig detail: we hebben een rolluik, maar die is al een tijdje stuk. We hebben een afspraak gemaakt om ze te herstellen, maar de kans dat we ze ooit nog zullen gebruiken, is klein.”

Straks vieren we Kerstmis. Mogen we een feestelijke boodschap verwachten?
Pieter: “Kerstmis vinden we een mooie aanleiding om mensen te laten nadenken over de traditionele geschenken onder de dennenboom. Wat als we dit jaar eens kiezen voor een pakje vol verwondering en verbinding? Zou de wereld er dan anders gaan uitzien? Die vraag willen we tijdens de eindejaarsfeesten aan voorbijgangers voorleggen.”

Wat mag het nieuwe jaar voor jullie brengen? Een bundeling van alle spreuken en quotes die de voorbije twee jaar de revue zijn gepasseerd, misschien?
Eline: “We hebben ze niet allemaal bewaard, helaas. We voelen ook niet meteen de drang om ze te bundelen en er een boek van te maken. Onze boodschap uitdragen via het raam vinden we ruim voldoende. We willen het bewust klein houden.”

2024 brengt mogelijk ook een samenwerking tussen jullie en Kruimel Krachtig, een lokaal initiatief dat komaf wil maken met kinderarmoede. Wat kunnen jullie daarover al kwijt?
Pieter: “Onlangs dook er een idee op. Als kinderen van de Herenthoutse basisscholen ons tijdens de Poëzieweek zelfgemaakte gedichten of spreuken zouden aanreiken, hoe leuk zou dat niet zijn? Op die manier worden verwondering en verbinding gestimuleerd en krijgt lokaal jong poëtisch talent een forum op ons raam. Met de opbrengst wordt dan een lokaal goed doel gesteund. Binnenkort zitten we samen met het team achter Kruimel Krachtig, om dit idee verder uit te werken. Wij zijn nu al enthousiast.”