Bijzondere trends

Onze man proeft (gemalen) insecten

Gepubliceerd: 28 april 2023  |  Door: Bert Huysmans  |  Onderox editie: 230

Insecten eten is de weg van de toekomst, wordt wel eens gezegd. Omdat het proteïnerijk voedsel is en je insecten milieuvriendelijk kan kweken. Maar omdat wij nooit iemand zomaar op zijn woord geloven, besluiten we zelf de proef op de som te nemen. Omdat je eerst moeten leren stappen voor je de honderd meter sprint kan winnen, kiezen we voor de verwerkte (lees: gemalen) variant. Om mij van een portie deskundigheid te voorzien, neem ik contact op met Isabelle Noyens. Zij doet onderzoek aan Thomas More in Geel naar het kweken en verwerken van insecten.

In deze rubriek zoeken we naar de kleine dingen die we kunnen doen om onze wereld ietsje beter en duurzamer te maken. Want de wereld verbeteren, dat is makkelijk gezegd. Maar wat is haalbaar? En wat niet? Deze maand: insecten eten (deel 1).

Het allereerste wat mij opvalt, is dat insecten om op te eten verschrikkelijk moeilijk te vinden zijn. Ik schuim websites af en informeer bij grote winkels, maar vind nauwelijks iets. Via Isabelle verneem ik dat keten Bio-Planet een klein assortimentje aanbiedt. Daar ga ik dus eerst kijken. In de winkel zelf vind ik drie verschillend proteïnebars met gemalen krekels erin. Een beetje verderop ontdek ik van hetzelfde merk (Kriket) ook krekelgranola. Die kan je hier zelfs proeven, alsof ze wisten dat ik ging langskomen. Er staan een heleboel kleine potjes uitgeschonken, maar er staat nog geen enkel leeg potje bij. Een goed voorteken lijkt me dat niet. Ik besluit de spanning nog even op te bouwen en een zak mee te nemen naar huis.

DE VERDWENEN HYPE
In mijn zoektocht naar nog meer producten met insecten erin, val ik noodgedwongen opnieuw terug op het internet. Ik vind enkele sites waar ik een paar producten kan bestellen, maar of de sites ogen mij veel te louche of de verzendkosten swingen werkelijk de pan uit. Ik leg mijn probleem even voor aan Isabelle. “We horen dat vaak”, zegt ze meteen. “Er is weinig aanbod en je moet weten waar je moet zoeken. Een paar jaar geleden is het even een hype geweest om pakweg meelwormenburgers te eten. Maar nu vind je bijna nergens nog iets. Ik denk dat de smaak van nieuwe producten eerst volledig op punt moet staan voor de mensen zich eraan wagen. Al is er achter de schermen best veel beweging. Maar het zijn vooral kleine bedrijfjes die ermee bezig zijn.” Toevallig vind ik alsnog op internet een proefpakket met krekelchips en tapenade met krekels erin. Zo krijg ik toch nog een deftig voorraadje bij elkaar om te gaan proeven, al heeft het bloed, zweet en heel veel geduld gekost. “Kijk, in de hele wereld worden insecten gegeten, behalve bij ons in het Westen”, wist Isabelle me nog te vertellen. “De consument verkiest de gemalen en verwerkte vorm om de opstap kleiner te maken. Maar dat proces is duurder en het is nog een kleine markt, dus niet zomaar winstgevend. Het lekkerste is echt gewoon een sprinkhaan op de barbecue, maar dan moet je je wel over een grens kunnen zetten.”

PROTEÏNEBARS MET KREKELPOEDER
Voor zo’n sprinkhaan op de barbecue voel ik me nog niet klaar. Laat ik me eerst maar even aan de verwerkte producten wagen. Als eerste test ik de drie proteïnerepen. Daar zit 5% krekelpoeder in, een rustig opstapje dus. ‘Goed voor 20 krekels’, valt er te lezen op de bar. Dat zijn behoorlijk kleine beestjes. De eerste variant heeft ‘dadels en pecannoten’ als smaak meegekregen. Ik open de verpakking en zoek tevergeefs naar stukjes krekel. Qua smaak is dit een normale proteïnebar. Je proeft de dadels en noten lichtjes. Maar de krekels niet. In de tweede bar moet ik hazelnoot en pompoenzaden kunnen herkennen. Je ziet hier duidelijk granen in zitten en ik herken wel een hazelnootsmaak maar — u raadt het al — geen krekels. De derde bar heeft chocolade en pistachenoten als bijzondere ingrediënten. De chocolade overheerst duidelijk en er is ook nog een smaak die ik niet kan thuisbrengen. Heb ik dan toch krekels geproefd? “Ik betwijfel het”, vertelt Isabelle als ik het haar vraag. “Die smaak is niet uitgesproken genoeg en de concentratie is laag.” Ik besluit ook de rest van mijn gezin mee te betrekken. Ik leg hen vooraf duidelijk uit dat er krekels verwerkt zijn in de producten die we gaan proeven. De kinderen lijken mij nauwelijks gehoord te hebben en starten meteen met de bars. “Lekker!”, klinkt het in koor. Voor wie het weten wil: zij verkiezen de chocoladevariant, maar geven de twee andere toch ook een ruime voldoende.

TAPENADE VAN AUBERGINE EN KREKEL
Mijn vrouw is duidelijk meer terughoudend en heeft nog wat overtuiging nodig. Maar daar heb ik dus die tapenade voor gekocht. “Op basis van aubergine en krekel!”, spreek ik haar enthousiast toe. Een enthousiasme dat ze duidelijk niet deelt. Om haar toch te overtuigen, zet ik er ook een kommetje krekelchips bij. Twee zelfs. Eentje met looksmaak en eentje met de smaak ‘natuur’. Chirpsies heten ze. In één pak zijn blijkbaar 40 krekels verwerkt wat overeenkomt met 10% krekelpoeder. In de tapenade ligt het percentage nog iets hoger: 14%. De kinderen vliegen meteen op de chips, zonder enige vorm van twijfel. Ook de lepel tapenade dat ik in een potje heb gedaan is al bijna op voor mijn vrouw ervan kan proeven. Misschien moeten die insectenkwekers maar beginnen met kinderenproducten op de markt te brengen. De chips met look is naar mijn mening de lekkerste omdat die kruidiger is, de natuur vind ik te flauw. Mijn oudste zoon heeft net de omgekeerde mening, mijn jongste heeft het veel te druk met chips te eten om nog kritisch te zijn. Intussen heeft mijn vrouw ook voorzichtig geproefd en vertelt ze dat de chips lekker is, maar dat de structuur van de tapenade haar niet aanspreekt. Een beetje te papperig en brokkerig. Zoals rijstpap, haar culinaire aartsvijand. Ik vind ‘m van smaak alleszins wel lekker. Je proeft duidelijk de aubergine en een beetje paprika. En voor ik het vergeet: ook hier zou geen enkele proever die de verpakkingen niet gelezen heeft vermoeden dat er krekels in verwerkt zijn.

KREKELGRANOLA
Mijn laatste hoop is dus gevestigd op de krekelgranola met chocolade. ‘Invisible crickets inside’, vermeldt de verpakking. Net als ‘high in fibre’ en ‘high in protein’. Maar helaas, ook bij deze smaaktest kan ik geen spoortje van krekels waarnemen. Ook letterlijk niet, ik zie wel zaden en stukjes chocolade, maar geen pootjes of voelsprieten. Die malers hebben hun werk goed gedaan. Op zich is dit lekkere granola, al vind ik dat de chocoladesmaak wel overheerst, iets waar ik geen grote fan van ben. Mijn kinderen geven alweer goede punten, maar grijpen na een eerste proefbeurt wel meteen terug naar het potje met chips. Maar dat zouden ze bij hun ‘traditionele’ tegenhangers ook gedaan hebben. En misschien is dat wel het beste nieuws. Of er nu krekels in verwerkt zijn of niet, de smaak en kwaliteit van de producten lijken mij net hetzelfde te zijn. Dus als het duurzamer of voordeliger kan zijn om krekels te gebruiken, waarom dan eigenlijk niet? Maar is het nu echt het voedsel van de toekomst? Isabelle? “Het wordt wel echt gezien als het voedsel van de toekomst. Er wordt stevig in geïnvesteerd. Er komen meer mensen en we hebben dus meer voedsel nodig. Corona en de oorlog in Oekraïne heeft ons geleerd dat we veel te afhankelijk zijn van het buitenland en dat we op zoek moeten naar duurzame, alternatieve eiwitbronnen die we hier kunnen kweken. Zoals insecten dus. Er wordt behoorlijk wat onderzoek naar verricht en hopelijk mondt dat ook uit in producten die we echt kunnen eten én in de winkel kunnen vinden.” Maar waarom heb ik enkel krekels gevonden? “Een goede vraag”, zegt Isabelle. “Ik moet je het antwoord schuldig blijven. Ik zou eerlijk gezegd verwachten dat je eerder producten met meelwormen zou vinden, daarvan zijn er bij ons veel meer kwekers. Misschien staan ze bij de verwerking van krekels wel het verst in de ontwikkeling van de smaak en de geur. Al ben ik daar niet zeker van.”

CONCLUSIE
Gaan we binnenkort allemaal massaal insecten eten? Die kans lijkt mij klein, want je vindt het nergens. Dat er in een bepaald product verwerkte insecten zitten, lijkt mij een kleine stap om je over te zetten. Je proeft het toch niet. Het lijkt mij geen nadelige gevolgen te hebben, al staat er wel op elke verpakking te lezen dat je niet allergisch mag zijn voor schaaldieren en/of huisstofmijt. Als mijn kinderen een graadmeter mogen zijn, ligt er daar nog een markt die er zeker voor openstaat. En die sprinkhaan op de barbecue? Geef mij daar alstublieft nog een maandje de tijd voor.

Meer lezen van Bert Huysmans

Meer Bijzondere trends

Wil je op de hoogte blijven?

Abonneer je op onze nieuwsbrief en ontvang elke maand een overzicht met de belangrijkste nieuwsberichten.